Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Nysie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 stycznia 2025 roku

Sąd Rejonowy w Nysie III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodnicząca: Sędzia Laura Rosińska - Litwin

Protokolant: sekretarz sądowy Katarzyna Kozłowska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 stycznia 2025 roku w N.

sprawy z powództwa M. G.

przeciwko pozwanemu G. G.

o podwyższenie alimentów

I.  zasądza od pozwanego G. G. na rzecz powoda M. G. alimenty w kwocie po 1.200 zł (jeden tysiąc dwieście złotych) miesięcznie, płatne z góry do dnia 05 – tego każdego bieżącego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, poczynając od dnia 28 listopada 2024 roku w miejsce alimentów zasądzonych wyrokiem Sądu Rejonowego w Nysie z dnia 01 czerwca 2016 roku w sprawie III RC 73/16,

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie,

III.  wyrokowi w pkt I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności,

IV.  nie obciąża pozwanego kosztami sądowymi od uwzględnionej części żądania oraz odstępuje od obciążenia powoda kosztami sądowymi od oddalonej części żądania, a nieuiszczonymi kosztami postępowania obciąża Skarb Państwa.

Sygn. akt III RC 422/24

UZASADNIENIE

M. G. złożył pozew przeciwko G. G. o podwyższenie alimentów, zasądzonych wyrokiem Sądu Rejonowego w Nysie z 01 czerwca 2016 roku, w sprawie sygnatura akt III RC 73/16 z kwoty 700 zł miesięcznie do kwoty po 1.700 zł miesięcznie, płatnych do dnia 05-go każdego miesiąca z góry, poczynając od dnia wniesienia pozwu z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie opóźnienia terminowej płatności którejkolwiek rat. Dodatkowo, w piśmie procesowym z dnia 12 listopada 2024 roku powódka złożyła wniosek o zabezpieczenie powództwa na czas toczącego się postępowania w zakresie odpowiadającym roszczeniu głównemu. (k. 3-5)

G. G. uznał powództwo do kwoty 900 zł miesięcznie i wniósł o oddalenie powództwa w pozostałym zakresie. (k. 52-53)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Sąd Rejonowy w Nysie wyrokiem z 01 czerwca 2016 roku w sprawie sygnatura akt III RC 73/16 zasądził od G. G. na rzecz małoletniego M. G. alimenty w kwocie po 700 zł miesięcznie, płatne do dnia 15-tego każdego miesiąca do rąk matki I. G., z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, poczynając od 5 lutego 2016 roku – w miejsce alimentów ustalonych ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w Nysie dnia 14 kwietnia 2015 roku w sprawie sygnatura akt III RC 45/15.

W dacie ustalania obowiązku alimentacyjnego M. G. miał 13 lat, uczęszczał do I klasy gimnazjum w N.. Chłopiec nie uczęszczał na zajęcia dodatkowe. Koszt wyżywienia w przypadku M. G. wynosił wówczas ok. 500 zł miesięcznie. M. G. był ogólnie zdrowy, ale pozostawał pod opieką alergologa. Pozwany pracował jako policjant w Komendzie Miejskiej Policji w O.. Zarabiał 4.000 zł netto miesięcznie, zawarł nowy związek małżeński. Wówczas już nie utrzymywał kontaktu z synem.

Dowód: wyrok SR w Nysie z 1 czerwca 2016 r. w aktach III RC 73/16; akta SR w Nysie sygn. III RC 73/16;

Powód studiuje stacjonarnie w Państwowej Akademii (...) w N. na kierunku informatyk i obecnie jest na 3 roku. Planowane zakończenie studiów przypada na 28 lutego 2026 roku. Ukończył Technikum (...), gdzie jego nauka trwała bez przerw 4 lata i uzyskał tytuł technika informatyka. Powód nigdy nie pracował, nie powtarzał klas, uczył się bardzo dobrze. Powód nie pobiera stypendium. Na wybranym przez powoda kierunku studiów potrzebne jest oprogramowanie komputerowe, a także ponoszenie kosztu zakupu książek i innych materiałów edukacyjnych. Powód nie jest w stanie pracować, bo w okresie ferii zimowych ma sesje egzaminacyjną, a w czasie wakacji letnich ma obowiązkowe praktyki, które są bezpłatne, praktyka jest dalszą nauką i edukacją, nabywaniem umiejętności prowadzących do wykonywania zawodu w przyszłości. Powód konsekwentnie uczy się w kierunku informatycznym, nie zmieniał kierunków swej edukacji odkąd ukończył gimnazjum, przez całą szkołę średnią i studia. Nie miał też nieuzasadnionych, przerw w edukacji począwszy od szkoły średniej szczególnie też na studiach. Musi łącznie odbyć 6 miesięcy praktyk. Plan zajęć na uczelni nie pozwala mu na podjęcie pracy. Często się zdarza, że ma zajęcia od poniedziałku do piątku od godziny 8:00 do 21:00. Jak ma dłuższą przerwę w zajęciach to wraca do domu na obiad. Nie wydaje na drogie posiłki w restauracjach. W weekendy uczy się na zajęcia i robi projekty, które są zadawane jako zadania na uczelni. Nie ma żadnych kosztownych sportów, nie przeznacza pieniędzy na rozrywki, w zasadzie ich nie ma. Powód wszystko poświęca nauce. Sam pozwany wskazał, że syn powinien się dalej uczyć i ukończyć bieżące studia. (zeznania)

Powód ma niedoczynność tarczycy, pozostaje pod kontrolą endokrynologa. Ostatni raz na wizycie był w sierpniu 2024 roku. Koszt wizyty to 150 złotych. Przyjmuje lek E., codziennie jedną tabletkę, którego koszt opakowania wynosi 15 złotych. Ma chondromalację rzepki kolana, nie ma płynu w kolanie, przez co ściera się kość i powoduje ból, zwyrodnienie. Przyjmuje z tego tytułu zastrzyki co jakiś czas. Koszt jednego zastrzyku wynosi aż 200 złotych. Zastrzyki przyjmuje od 2020 roku i niestety jest to konieczność. Aktualnie jest już w takim stanie, że wymaga operacji. Przyjmuje leki przeciwbólowe i maści. Powód nie ma własnego majątku w szczególności nieruchomości, czy też oszczędności w kwocie przekraczające wysoką wartość, polis uposażeniowych, lokat bankowych z których mógłby pozyskiwać środki finansowe na zaspakajanie swych potrzeb w części czy całości. Nie ma samochodu ani prawa jazdy.

Powód mieszka w N. z matką i siostrą. Mieszkanie stanowi własność matki powoda. Matka sama wychowała ich dwoje, była zawsze aktywna zawodowo i wspierała swe dzieci w edukacji aby miały lepsze zawody i widoki na dobre zarobki.

Siostra powoda studiuje prawo na uczelni w O., nie pracuje, jest panną, nie ma dzieci. Matka ją utrzymuje jako dziecko studiujące. Powód nie ma stypendiów socjalnych ani naukowych.

Matka powoda pracuje jako nauczyciel dyplomowany języka polskiego i dorabia na zajęciach pozalekcyjnych. Matka powoda ma samochód. Płaci raty kredytu hipotecznego. Matka powoda pokrywa jego koszty utrzymania. Powód ma swój pokój w domu. Nie wyjeżdżał nigdzie na wakacje, w tym wczasy czy porą zimową w okresie ferie. Zresztą ma wtedy zazwyczaj sesję.

Na koszt utrzymania powoda składa się: wyżywienie ok. 750 złotych miesięcznie; odzież, bielizna i obuwie około 300 złotych, leki 15 złotych, zastrzyki 200 złotych, ubezpieczenie 10 złotych, materiały edukacyjne, oprogramowanie 300 złotych, rekreacja 150 zł; kosmetyki 200 złotych, leczenie stomatologiczne 200 złotych. Oczywiście matka opłaca za syna i jego siostrę koszty utrzymania mieszkania i zaspakaja potrzeby mieszkaniowe swoje i dzieci. Od ilości zamieszkujących w domu i tam zameldowanych uiszcza czynsz i opłaty medialne poza ratami kredytu i kosztami swego utrzymania jako matki i kobiety, która ma potrzeby jak wyżywienie, ubranie, środki czystości i chemii gospodarczej, kosmetyki, doraźnie leki.

Powód miał ostatni raz telefoniczny kontakt z ojcem w 2016 roku, a osobisty w 2013 roku.

Dowody: zeznania M. G. e-protokół k. 97-99; kopia aktu urodzenia k. 7; zaświadczenie z uczelni k. 9, 91; zaświadczenie lekarskie k. 10, 12; potwierdzenie przelewu k. 11, 19, 21-22, 24-28; faktura k. 13, 30-36; ubezpieczenie k. 14; wydruk kw k. 15-17; decyzja o podatku k. 18; informacja o wysokości rat k. 20; prognoza opłat za prąd k. 23;

Pozwany jest emerytowanym policjantem. Otrzymuje emerytury 6.400 zł na rękę miesięcznie i 13-nastą emeryturę, która w 2024 roku wyniosła dodatkowe 1.300 złotych. Emerytura jest waloryzowana. Pozwany posiada dwoje dzieci: powoda i córkę J. G.. Nie jest żonaty. U powoda zdiagnozowano depresję lękową, ma trzecią grupę inwalidzką i od 9 lat przyjmuje leki na depresję, które są na receptę. Miesięczny koszt zakupu leków wynosi 150 złotych. Koszt wizyty u specjalisty to 200 złotych. Musi być u lekarza raz w miesiącu, z czym wiąże się koszt dojazdu do O. na wizytę.

W 2023 roku kupił mieszkanie w stanie deweloperskim w N. w osiedlu (...)-domów (bloków) nowoczesnych, zbudowanych w latach od 2022 i kolejnych, ostatnie mieszkania aktualnie są w budowie. Jest to kawalerka o powierzchni 26 m2. Na jego zakup zaciągnął kredyt hipoteczny, posiadając zdolność kredytową oraz wkład własny, który wynosił wedle jego zeznania 15.000 złotych. Mieszka sam, ale ma psa i go utrzymuje.

Na koszt utrzymania mieszkania składa się: czynsz 445złotych, opłaty za energię elektryczną około 175 złotych. W czynszu jest opłata za wodę. Nie posiada innych nieruchomości ani majątku. Pozwany jest właścicielem samochodu osobowego marki A. (...), rok produkcji 2002, benzyna. Ubezpieczenie roczne za ten pojazd OC wynosi 460 złotych. Miesięczny koszt paliwa to 400 złotych. Na koszt utrzymania powoda składa się: wyżywienie około 700 złotych, odzież, obuwie 200 złotych, ale nie co miesiąc, leki 100-150 złotych, ubezpieczenie na życie 37 złotych, ubezpieczenie nieruchomości 20 złotych. Pozwany nosi okulary. Koszt wizyty to około 300 złotych, a koszt zakupu okularów miał miejsce jakiś czas temu i wówczas wyniósł 1.800 zł. Nie jest to wydatek co miesięczny. Pozwany posiada tatuaże co wiązało się z poniesionymi kosztami kilkaset złotych. Pozwany ponosi koszty utrzymania psa, które wynoszą około 100-200 złotych miesięcznie. Kiedy pies choruje wówczas pozwany wydaje więcej, pozwany opłacił operację psa i wydał na nią 850 złotych. Pozwany płaci alimenty na syna w kwocie 700 złotych miesięcznie i nie ma zaległości. Pozwany nie utrzymuje kontaktów z synem, nie interesuje się jego życiem od 2013 roku. Nie ma wiedzy o sytuacji syna, stanie zdrowia. Od 8/9 lat nie przekazywał prezentów, kieszonkowego. Nie pokrywa żadnych dodatkowych kosztów związanych z utrzymaniem powoda. Płaci także alimenty na córkę w kwocie 1.000 złotych, są one wyższe gdyż córka studiuje poza N. a z tym wiążą się dodatkowe koszty dojazdów, posiłków. Pozwany przyznał te okoliczności.

Dowody: zeznania M. G. e-protokół k. 97-99; zeznania G. G. e-protokół k. 97-99; wydruk kw k. 38-40; PIT za 2022 r. k. 56; PIT za 2023 r. k. 57; decyzja o waloryzacji emerytury k. 58; świadectwo służby k. 59; orzeczenie komisji lekarskiej k. 60-61; karta informacyjna leczenia szpitalnego k. 62-63; karta informacyjna k. 64-65; recepta k. 66; faktura k. 67, 69-70; potwierdzenie przelewu k. 68, 72, 75-78; umowa o kredyt hipoteczny k. 71; harmonogram spłat rat kredytu k. 73-74; kopia postanowienia SR w Nysie z 23 stycznia 2025 r. sygn. akt III RC 423/24 k. 96;

Sąd zważył, co następuje:

Ustalony powyżej stan faktyczny oparty został na całokształcie materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie, a także w aktach sprawy Sądu Rejonowego w Nysie o sygn. akt III RC 73/16, w szczególności na dowodach z dokumentów, opisanych pod poszczególnymi elementami stanu faktycznego przedmiotowego uzasadnienia, albowiem strony nie kwestionowały zarówno autentyczności, jak i treści tychże dokumentów i jednocześnie Sąd nie powziął wątpliwości, co do wiarygodności przedmiotowych dokumentów.

Ponadto podstawę ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie stanowiły osobowe źródła dowodowe w postaci zeznań powoda M. G. oraz pozwanego – G. G., które posłużyły do ustalenia sytuacji osobistej i materialnej stron oraz miesięcznych kosztów ich utrzymania. Sąd dał wiarę zeznaniom w/w osób w zakresie powyżej poczynionych ustaleń faktycznych, albowiem w tym zakresie zeznania te korespondowały z dokumentami zgromadzonymi w sprawie, które z wyżej podanych względów zostały uznane za przez Sąd za wiarygodne, a nadto korespondowały z zasadami doświadczenia życiowego.

Po wnikliwym przeanalizowaniu zebranych w sprawie dowodów i dokonaniu ich oceny w granicach przewidzianych w art. 233 § 1 k.p.c., Sąd doszedł do przekonania, iż powództwo wniesione przez M. G. przeciwko G. G. o podwyższenie alimentów zasługuje na częściowe uwzględnienie.

Podstawa prawna dochodzonego roszczenia to treść art. 138 k.r.o., zgodnie z którym, w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego, przy czym przez „zmianę stosunków” rozumieć należy zmianę kosztów utrzymania osoby uprawnionej do alimentów jak również zmianę możliwości zarobkowych i majątkowych osoby zobowiązanej. W dalszej kolejności należy jednak oprzeć się na przepisach będących w ogólności podstawą obowiązku alimentacyjnego, a więc art. 128 k.r.o, art. 133 § 1 k.r.o., w szczególności zaś art. 135 k.r.o., który przewiduje, że zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

Zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego ocenia się z uwzględnieniem posiadanej przez niego wiedzy, wykształcenia, umiejętności, możliwości do osiągnięcia przy dołożeniu przez niego należytej staranności dodatkowych środków. Świadczenia, do których rodzice są zobowiązani względem dzieci mogą mieć postać materialną bądź niematerialną. Przy określaniu świadczeń materialnych należy mieć na względzie możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanych, czyli co mogliby uzyskać przy pełnym wykorzystaniu swoich sił i możliwości zarobkowania. Świadczenia niematerialne wiążą się z kolei z osobistymi staraniami rodzica o rozwój i wychowanie dziecka. Określając obowiązek alimentacyjny zawsze należy mieć na uwadze, że dziecko ma prawo żyć na równej stopie życiowej ze swoimi rodzicami i rodzice mają obowiązek mu to zapewnić. Oznacza to, że rodzice nie mogą uchylić się od obowiązku alimentacyjnego na tej podstawie, że wykonywanie tego obowiązku stanowiłoby dla nich ciężar. Są obowiązani podzielić się z dzieckiem nawet najmniejszymi dochodami. Jednak w sytuacji, gdy możliwości zarobkowe zobowiązanego rodzica są ograniczone, nie można obciążać go obowiązkiem alimentacyjnym w zakresie przewyższającym te możliwości, doprowadzając go tym samym do niedostatku i niemożności zaspokojenia podstawowych potrzeb.

Przy uwzględnieniu powyższego, rolą Sądu w pierwszej kolejności było ustalenie, czy od czasu wydania ostatniego orzeczenia nastąpiła przewidziana art. 138 k.r.o. zmiana stosunków. Zmiana stosunków to istotne zwiększenie się, ewentualnie zmniejszenie lub ustanie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji albo istotne zwiększenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, które uzasadniają potrzebę skorygowania, zmniejszenia lub zwiększenia, wysokości świadczeń alimentacyjnych. Należy wziąć pod uwagę okoliczności mogące świadczyć o zmianie stosunków majątkowych stron takie jak: zmiana stosunków własnościowych powodująca utratę bądź zwiększenie majątku, okoliczności świadczące o zmianie możliwości zarobkowych stron, a także stan faktyczny. Zaznaczyć trzeba, że zmiana stosunków będąca podstawą do zmiany orzeczenia musi zaistnieć po uprawomocnieniu się wyroku, w którym zasądzono ostatnie alimenty.

Istotną zmianą jaka zaszła w czasie od ostatniego ustalenia obowiązku alimentacyjnego u powoda jest przede wszystkim fakt, że rozpoczął edukację na uczelni wyższej. Powód jest studentem Państwowej Akademii (...) w N.. Uczy się na kierunku zawodu - informatyk, w trybie stacjonarnym. Obecnie jest na 4 roku studiów. Zajęcia odbywają się od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00-21:00. Zdarza się, że ma przerwy w zajęciach w ciągu dnia, co pozwala mu jednak tylko na powrót do domu na obiad, ale uniemożliwia podjęcie zatrudnienia. Powód nigdy nie pracował. Cały czas kształci się, aby podjąć zatrudnienie, pozwalające mu na samodzielnie utrzymanie się. Powód kontynuuje naukę nieprzerwanie, nigdy nie powtarzał klas. Nie pobiera żadnego stypendium i nie jest w stanie pracować, bo w okresie ferii zimowych ma z kolei sesje egzaminacyjne, a w czasie wakacji letnich ma obowiązkowe praktyki, które są bezpłatne i są kontynuacją, częścią nauki. Musi łącznie odbyć 6 miesięcy praktyk. Ponadto plan zajęć na uczelni nie pozwala mu na podjęcie pracy.

Od poprzedniego orzeczenia, ustalającego wysokość obowiązku alimentacyjnego minęło 9 lat, a koszty utrzymania powoda znacząco wzrosły. Powód już nie jest nastolatkiem, tylko studentem. Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, że koszty utrzymania M. G. wynoszą ponad 2.000 złotych miesięcznie, a nie jak wskazywano w pozwie 3.000 złotych miesiąc w miesiąc. Na wybranym przez powoda kierunku studiów potrzebne jest oprogramowanie komputerowe, a także ponoszenie kosztów zakupów książek i innych materiałów edukacyjnych. W ocenie Sądu powód zawyżył koszt zakupu odzieży i obuwia, Nadto powód studiuje w miejscowości, w której mieszka. Nie pokrywa kosztów wyjazdów na studia, stancji itp.

Odnosząc się natomiast do możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego oraz zamian w tym zakresie zważyć trzeba, iż jego sytuacja znacząco się poprawiła. Pozwany obecnie otrzymuje emeryturę w wysokości 6.400 zł netto, oraz trzynastą emeryturę raz do roku. Ponosi jedynie koszt swojego utrzymania. Ma jedynie dwoje dzieci, na które płaci alimenty. Wysokość dochodu, jak i kosztów utrzymania pozwanego, pozwalają na zasądzenie na rzecz powoda kwoty 1.200 złotych miesięcznie zwłaszcza, że do końca edukacji powoda pozostało już niewiele czasu. Ponadto pozwany kupił mieszkanie na rynku pierwotnym, wyposażył je i posiada samochód. Pokrywa koszty utrzymania psa. Ma możliwości finansowe na pokrycie kosztu leczenia psa w wysokości 850 zł, zatem również jest w stanie pokryć koszty utrzymania swojego syna, który nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie.

W ocenie Sądu zasądzona wysokość alimentów odpowiada aktualnym potrzebom powoda i możliwościom zarobkowym pozwanego. Istotne znaczenie ma także fakt, iż pozwany nie ma kontaktu z synem, nie widuje się z nim. Nie dokłada się do dodatkowych kosztów utrzymania syna, nie przekazuje prezentów, kieszonkowego, nigdy nie wsparł jego wypoczynku przez ostatnie 9 lat. Nie ma wiedzy o życiu powoda.

Wobec powyższego Sąd częściowo uwzględnił powództwo do kwoty 1.200 złotych, a w zakresie przewyższającym tę kwotę Sąd powództwo oddalił jako niezasadne, wszak powód mieszka z matką i nie wynajmuje mieszkania w dużym mieście, znacznie oddalonym od domu. Alimenty na poziomie 1.700 złotych miesięcznie byłyby zbyt wygórowane i nieadekwatne do obecnych potrzeb powoda i realnie ponoszonych wydatków. Zgodnie bowiem z art. 135 § 1 k.r.o. zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Chodzi zatem nie o każde potrzeby, a jedynie o te usprawiedliwione.

Zgodnie z art. 333 § 1 k.p.c., Sąd z urzędu nadaje wyrokowi przy jego wydaniu rygor natychmiastowej wykonalności, jeśli zasądza alimenty – co do rat płatnych po dniu wniesienia powództwa, co uzasadnia orzeczenie zawarte w punkcie III sentencji wyroku w zakresie nadania rygoru natychmiastowej wykonalności zasądzonym alimentom.

O kosztach zastępstwa procesowego Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. znosząc je wzajemnie wobec częściowego uwzględnienia żądania.