Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Nysie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

25 lutego 2025 roku

Sąd Rejonowy w Nysie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	Sędzia Sądu Rejonowego Remigiusz Drzewiecki
Protokolant:	sekretarz sądowy Katarzyna Jaskurzyńska

po rozpoznaniu 18 lutego 2025 roku na rozprawie w N.

sprawy z powództwa (...) sp. z o. o. z siedzibą w D.

przeciwko Towarzystwu (...) S.A. z siedzibą w W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz strony powodowej (...) sp. z o. o. z siedzibą w D. 1584,24 zł (tysiąc pięćset osiemdziesiąt cztery złote dwadzieścia cztery grosze) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie, liczonymi od 14 września 2023 roku do dnia zapłaty,

II.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz strony powodowej (...) sp. z o. o. z siedzibą w D. tytułem zwrotu poniesionych kosztów procesu 1117 zł (tysiąc sto siedemnaście złotych), wraz z odsetkami, w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od prawomocności niniejszego wyroku do dnia zapłaty,

III.  nakazuje ściągnąć od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Nysie 969,94 zł (dziewięćset sześćdziesiąt dziewięć złotych dziewięćdziesiąt cztery grosze) tytułem wyłożonych tymczasowo przez Skarb Państwa kosztów opinii biegłego sądowego.

UZASADNIENIE

W pozwie wniesionym do Sądu Rejonowego w Nysie 22 września 2023 roku strona powodowa (...) sp. z o. o. z siedzibą w D. , reprezentowana przez adwokata, wniosła o zasądzenie na swoją rzecz od Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. 1584,24 zł, wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie, liczonymi od 14 września 2023 roku do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych oraz kwoty 17 zł tytułem zwrotu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że 2 sierpnia 2023 roku w wyniku kolizji drogowej został uszkodzony samochód osobowy marki V. (...) o nr rej. (...), należący do M. S., a strona pozwana była ubezpieczycielem sprawcy kolizji w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. W związku z powstaniem szkody częściowej na pojeździe, poszkodowana na okres od 04.08.2023 r. do 23.08.2023 r. wynajęła od strony powodowej samochód zastępczy marki S. (...) o nr rej. (...), klasy B, uzgadniając dobową stawkę za wynajem w wysokości 120 zł netto oraz wynagrodzenie w wysokości 268 zł netto tytułem podstawienia i odbioru pojazdu zastępczego. Ponadto wskazano, że okres najmu pokrywał się z okresem, w jakim poszkodowana pozostawała bez pojazdu. Odszkodowanie z tytułu szkody częściowej w pojeździe zostało przyznane poszkodowanej 16.08.2023 r., dzięki czemu mogła ona przystąpić do naprawy pojazdu. Podano, że tytułem wynagrodzenia na najem pojazdu zastępczego oraz pozostałych kosztów związanych ze szkodą strona powodowa wystawiła pozwanej w dniu 23.08.2023 r. fakturę VAT nr (...) na kwotę 3134,04 zł. Sprecyzowano, że na dochodzoną pozwem należność składa się 19 rozpoczętych dób najmu wynoszących razem 2804,40 zł brutto i 329,64 zł brutto tytułem podstawienia i odbioru pojazdu zastępczego, pomniejszonych o wypłaconą przez stronę pozwaną kwotę 1549,80 zł.

Jako podstawę legitymacji czynnej strony powodowej wskazano umowę cesji wierzytelności z 23.08.2023r., jako materialnoprawną podstawę powództwa - art. 363 § 1 k.c., natomiast datę wymagalności roszczenia oznaczono na 13 września 2023 roku.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z 29 września 2023 r. wydanym w sprawie I Nc 1336/23 referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym w Nysie nakazał stronie pozwanej zapłacić na rzecz strony powodowej całą należność żądaną pozwem z odsetkami i kosztami (k. 28).

W sprzeciwie od powyższego nakazu zapłaty z 2 listopada 2023 roku (k. 37-39) strona pozwana Towarzystwo (...) S.A. w W. , zastępowana przez adwokata wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie na swoją rzecz kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego oraz 17 zł tytułem zwrotu kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

W uzasadnieniu sprzeciwu strona pozwana zanegowała roszczenie co do zasady, jaki co do wysokości. Zakwestionowano zastosowaną przez stronę powodową stawkę najmu pojazdu zastępczego w wysokości 120 zł netto/dobę podając, że stawka ta nie mieści się w stawkach rynkowych. Tego samego zarzutu użyto w stosunku do kwoty 268,00 zł stanowiącej opłatę za podstawienie i odbiór pojazdu. Nie kwestionowano czasu najmu pojazdu przyjętego przez stronę powodową. Wskazano, że poszkodowana zawarła umowę najmu pojazdu zastępczego w (...) sp. z o. o. z siedzibą w D. dwa dni po zdarzeniu drogowym, przed zgłoszeniem szkody pozwanemu. W tym samym dniu jednocześnie M. S. przelała wierzytelność wobec pozwanego z tytułu szkody z polisty OC sprawcy szkody. Zdaniem pozwanego niniejsza okoliczność w całości dyskwalifikuje roszczenie powoda jako zasadne. Pozwany podkreślił, że w toku likwidacji szkody skierował do poszkodowanej propozycję organizacji pojazdu zastępczego, wskazując wszelki istotne warunki najmu. Poszkodowany poinformowany został o możliwości skorzystania z samochodu zastępczego w firmie współpracującej z pozwanym tj. (...) za stawkę 70 zł netto/dobę, z bezpłatnym podstawieniem i odbiorem pojazdu, brakiem limitu kilometrów, brakiem udziału własnego w razie powstania szkody czy konieczności uiszczenia kaucji. Według pozwanego poszkodowana nie skorzystała z tej oferty, a co więcej zdecydowała się na najem pojazdu zastępczego zanim zgłosiła szkodę. Takie działania poszkodowanej zdaniem pozwanego należy ocenić jako nieuzasadnione ekonomicznie.

Na dalszym etapie postępowania stanowiska stron nie uległy zmianie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

2 sierpnia 2023 roku doszło do zdarzenia drogowego, na skutek którego szkodzie częściowej uległ samochód osobowy marki V. (...) o nr rej. (...), będący własnością M. S.. Pojazd sprawcy szkody objęty był ochroną ubezpieczeniową w (...) S.A. w W.. Na skutek kolizji pojazd poszkodowanej nie nadawał się do dalszej jazdy. M. S. wykorzystywała go do celów prywatnych, głownie dojazdów do pracy oraz do lekarza. Był to jedyny pojazd, jaki posiadała.

M. S. chciała zgłosić szkodę pozwanej za pośrednictwem portalu internetowego. Wpisała w wyszukiwarce nazwę towarzystwa ubezpieczeniowego i wybrała jedna z wyświetlonych pozycji, jak się później okazało strony powodowej, świadczącej min. usługi pośrednictwa w likwidacji szkód. Zaraz po zgłoszeniu szkody powód poprosił ją o przesłanie dokumentacji fotograficznej pojazdu, a 4 sierpnia 2023 r. zaproponował jej samochód zastępczy. W warsztacie mechanicznym umówiła się na naprawę pojazdu jak tylko dostanie odszkodowanie od ubezpieczyciela. To była pierwsza szkoda w związku z którą poszkodowana korzystała z samochodu zastępczego. Jeszcze przed podstawieniem samochodu przez powoda z M. S. skontaktował się telefonicznie pracownik pozwanego i poinformowała, że poszkodowana może skorzystać z najmu samochodu oferowanego przez podmiot zewnętrzny, może ubiegać się o zwrot tych kosztów.

Szkoda została zgłoszona pozwanemu towarzystwu ubezpieczeń 4 sierpnia 2023 roku. Postępowanie likwidacyjne zarejestrowano pod nr 100- (...).

W piśmie z 8 sierpnia 2023 r. (...) S.A. poinformowało poszkodowaną o zarejestrowaniu szkody, jednocześnie podano M. S., że jeżeli potrzebuje samochodu zastępczego, to poleca nowe auta partnera - ogólnopolskiej wypożyczalni samochodów. Wskazano, że z tej usługi poszkodowana może skorzystać bezpłatnie – wystarczy zamówić auto telefonicznie (224 224 224) lub w odpowiedzi na tę wiadomość. Wypożyczalnia dostarczy je pod wskazany przez poszkodowaną adres. W załączeniu przedłożono informację o dziennym koszcie oraz zasadach wynajmu. Ponadto poinformowano M. S., że jeżeli chce samodzielnie poszukać firmy wynajmującej auta, konieczne będzie przedstawienie faktur. W takim przypadku miała pamiętać, że TU zwróci jedynie koszty wynajmu pojazdu zastępczego o klasie uszkodzonego pojazdu do kwoty z załączonego cennika. Ubezpieczyciel ograniczy także czas wynajmu do takiego, jaki jest niezbędny do naprawienia szkody.

dowód: zeznania świadka M. S. k. 71, akta szkody na nośniku elektronicznym k. 41a.

M. S. 4 sierpnia 2023 roku zawarła z (...) sp. z o. o. z siedzibą w D. umowę najmu pojazdu marki S. (...) o nr rej. (...), na okres likwidacji szkody powstałej na skutek wypadku z 2.08.2023 roku. W § 9 pkt 1 umowy określono, że należność za najem pojazdu zastępczego wynosi 120 zł za dobę netto (+ VAT), a w pkt 2a), że oprócz czynszu najmu, należność za najem pojazdu zastępczego obejmować będzie także wynagrodzenie dla wynajmującego za podstawienie pojazdu zastępczego w miejsce wskazane przez najemcę oraz odebranie pojazdu z takiego miejsca. Wynagrodzenie za usługę naliczane jest poprzez iloczyn odległości pomiędzy siedzibą wynajmującego, a miejscem wskazanym przez najemcę (wyrażoną w kilometrach) oraz drogą powrotną do siedziby wynajmującego i stawki 2 zł netto za 1 kilometr (+ VAT). W § 9 pkt 3 wskazano, że tytułem zapłaty za najem pojazdu zastępczego oraz wszelkie koszty z nim związane najemca zobowiązuje się do przeniesienia na rzecz wynajmującego swojej wierzytelności o zwrot wszelkich kosztów związanych z najmem wobec zakładu ubezpieczeń sprawcy zdarzenia z 2 sierpnia 2023 roku.

M. S. zapoznała się z ogólnymi warunkami wynajmu pojazdu zastępczego w (...) sp. z o. o.

Jeszcze 4 sierpnia 2023 roku o godzinie 10:30 wydano poszkodowanej pojazd zastępczy, który zwrócono powódce 23 sierpnia 2023 roku o godzinie 10:40.

W związku z najmem, 23 sierpnia 2023 roku (...) sp. z o. o. wystawiła M. S. fakturę nr (...) opiewającą na 3134,04 zł brutto. W kwocie tej uwzględniono najem, który trwał 19 dni, w stawce dobowej 120 zł netto, wynoszący razem 2280 zł netto (2804,40 zł brutto) oraz opłatę za podstawienie i odbiór pojazdu 268 zł netto (329,64 zł brutto), z uwzględnieniem stawki 1 zł za kilometr po rabacie. Aby wykonać usługę podstawienia i odbioru pojazdu pokonano dwa razy trasę: (...) w D. – ul. (...) w N. - (...) w D. tj. 134 km. Ze względu na odległość, udzielono 50 % rabatu na tę usługę.

dowód: umowa najmu pojazdu z 4 sierpnia 2023r. k. 10-11, protokół przekazania pojazdu zastępczego k. 12, protokół zwrotu pojazdu zastępczego k. 13, ogólne warunki wynajmu pojazdu zastępczego k. 14, faktura nr (...) k. 16.

Pismem z 10 sierpnia 2023r. (...) S.A. poinformowało M. S., że wyliczyło koszty naprawy pojazdu, wartość odszkodowania to 3760,34 zł. Załączono kosztorys stanowiący podstawę ustalonego odszkodowania. Decyzją z 1 września 2023 r. przyznano poszkodowanej odszkodowanie w kwocie 94 zł tytułem zwrotu poniesionych kosztów badania technicznego pojazdu.

dowód: akta szkody na nośniku elektronicznym k. 41.

Pracownik strony powodowej w wiadomości e-mail z 16.08.23r. działając w imieniu i na rzecz M. S., w związku ze szkodą z dnia 02.08.2023 r., na pojeździe marki V. (...) zwrócił się o udzielenie informacji, na kiedy zostały zaplanowane oględziny uszkodzonego pojazdu, czy pozwany przyjął odpowiedzialność za szkodę.

dowód: akta szkodowe na płycie CD k. 41

Jeszcze 23 sierpnia 2023 roku pomiędzy (...) sp. z o. o. w D., a M. S., doszło do zawarcia umowy cesji wierzytelności. Zgodnie z § 1 umowy, poszkodowana jako cedent oświadczyła, że przysługuje jej względem dłużnika (...) S.A. z siedzibą w W. jako zakładu ubezpieczeń sprawcy, bezsporna wierzytelność wynikająca z umowy najmu samochodu zastępczego z 4 sierpnia 2023 roku i wystawionej na jej podstawie przez cesjonariusza faktury VAT nr (...) z 23 sierpnia 2023 roku, z tytułu szkody w zakresie kosztów najmu pojazdu zastępczego oraz wszelkich innych kosztów związanych bezpośrednio lub pośrednio ze stosunkiem najmu, związanym ze szkodą rzeczową powstałą w pojeździe cedenta na skutek wypadku z 4 sierpnia 2023 roku. W § 2 wskazano, że cedent przelał na rzecz cesjonariusza powyższą wierzytelność, tj. co do kwoty określonej w fakturze VAT nr (...) z 23 sierpnia 2023 roku, w celu zaspokojenia wierzytelności cesjonariusza wobec cedenta z tytułu najmu samochodu zastępczego oraz kosztów podstawienia i odbioru samochodu zastępczego, na co cesjonariusz wyraził zgodę.

dowód: umowa cesji wierzytelności z 23 sierpnia 2023 r. k. 17.

Pismem datowanym na 29 sierpnia 2023 roku (...) sp. z o. o. z siedzibą w D., powołując się na szkodę nr 100- (...) z dnia 2 sierpnia 2023r. skierowała do (...) S.A. z siedzibą w W. zawiadomienie o nabyciu wierzytelności wynikającej z faktury nr (...) z 23 sierpnia 2023 roku. Poinformowano, że M. S. w okresie od 4.08.23r. do 23.08.23r. korzystała z najętego pojazdu, gdyż w dniu zdarzenia z 4 sierpnia 2023 roku nie dysponowała żadnym innym pojazdem, z którego mogłaby korzystać. W tym przedmiocie, do zawiadomienia dołączono oświadczenie M. S. z 23 sierpnia 2023 roku, w którym wskazała, że z pojazdu zastępczego korzystała w celu zaspokojenia bieżących potrzeb życiowych takich jak dojazdy do pracy, wizyty u bliskich i znajomych oraz zakupy. W oświadczeniu tym ponadto wskazano, że wybór (...) sp. z o. o. podyktowany był brakiem konieczności wpłacenia kaucji, brakiem limitu kilometrów i udziału własnego przy ewentualnej szkodzie z jej winy.

Ponadto, wraz z powyższym zawiadomieniem o przelewie wierzytelności, wniesiono o niezwłoczną wypłatę 3134,04 zł na rzecz (...) sp. z o. o.

(...) S.A. w W., w nawiązaniu do szkody nr 100- (...) z dnia 2 sierpnia 2023r., 13 września 2023 roku wydała decyzję o wypłacie odszkodowania z tytułu ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych w wysokości 1549,80 zł brutto. W uzasadnieniu decyzji wskazano, że po weryfikacji przedłożonej faktury, zaakceptowano 18 dni najmu w stawce 70 zł netto za dobę. Jednocześnie nie uznano zasadności wypłaty za podstawienie i odbiór pojazdu.

dowód: zawiadomienie o przelewie wierzytelności z 29.08.23r. k. 18, decyzja o wypłacie z 13 września 2023r. k. 19-25, oświadczenie M. S. z 23 sierpnia 2023 roku k. 15.

Wartość średniej dobowej stawki za wynajem samochodu klasy B na terenie N. i okolic wynosiła w sierpniu 2023r. 134 zł brutto. Wartość najniższej dobowej stawki za wynajem samochodu klasy B na terenie N. i okolic wynosiła w sierpniu 2023r. 71 zł brutto. Najwyższa stawka dobowa za wynajem samochodu klasy B na terenie N. i okolic wynosiła w sierpniu 2023r. 220 zł. Stawka dobowa zastosowana przez stronę powodową mieściła się w przedziale cen stosowanych przez podmioty działające na terenie N. i okolic w dacie wynajmu pojazdu zastępczego. Większość podmiotów działających na terenie N. i okolic stosuje dodatkowe opłaty za podstawie i odbiór pojazdu i nie jest ta usługa, w większości firm wliczana w stawkę podstawową. Wynikający z normatywów czasowych producenta tej marki i typu pojazdu, czas trwania samej naprawy samochodu (czas technologiczny) nie powinien przekroczyć w warsztacie stosującym technologię producenta z zastosowaniem części oryginalnych około 2 dni roboczych. Całkowity czas naprawy pojazdu powoda powinien wynieść około 13 dni roboczych przy uwzględnieniu daty wypłaty odszkodowania podanej w pozwie.

dowód: opinia biegłego sądowego inż. K. G. z 20 sierpnia 2024r. k. 76-82.

A. Polska w pisemnym oświadczeniu potwierdziło, że w porozumieniu z (...) S.A. od 28 lipca 2017r. oferuje usługę wynajmu pojazdu zastępczego dla osób poszkodowanych w związku z likwidacją szkód komunikacyjnych z OC. W ramach tych usług gwarantuje: bezpłatne podstawienie i odbiór pojazdu, brak limitu km, brak udziału własnego w razie wystąpienia szkody, brak obowiązku wpłaty kaucji.

dowód: akta szkodowe na płycie CD k. 41.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Pomiędzy stronami postępowania bezsporna pozostawała odpowiedzialność strony pozwanej za szkodę będącą skutkiem zdarzenia drogowego z 2 sierpnia 2023 roku i wypłata w toku postępowania likwidacyjnego 1549,80 zł odszkodowania tytułem zwrotu kosztów najmu samochodu zastępczego, legitymacja procesowa czynna strony powodowej w świetle cesji wierzytelności związanej ze szkodą, to, że odpowiedzialność ubezpieczyciela obejmuje odpowiedzialność za szkodę w postaci pozbawienia poszkodowanego możliwości korzystania ze swojego pojazdu i związaną z tym konieczność najmu samochodu zastępczego przez okres 19 dób. Sporna natomiast pozostała wysokość stawki najmu pojazdu za dobę, a także zasadność zwrotu kosztów związanych z podstawieniem i odbiorem wynajętego jej samochodu.

Ustalając stan faktyczny, Sąd oparł się na zasadzie wynikającej z art. 6 k.c., zgodnie z którą ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne (ciężar dowodu), a także, że zgodnie z art. 3 k.p.c., to na stronach spoczywa obowiązek przedstawienia dowodów, a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie o których mowa w art. 227 k.p.c., spoczywa właśnie na tej stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne. Zebrany w sprawie materiał dowodowy pozwolił na ustalenie okoliczności faktycznych, które wpłynęły na rozstrzygnięcie. Sąd, mając na względzie art. 233 § 1 k.p.c., dokonał także swobodnej oceny zgromadzonego materiału dowodowego, zgodnie z zasadami logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego, a także doświadczenia zawodowego.

Przy rekonstrukcji stanu faktycznego, Sąd oparł się na dowodach przedłożonych przez obie strony, a także na zeznaniach świadka - poszkodowanej w zdarzeniu drogowym 2 sierpnia 2023r. M. S.. Sąd dał wiarę zeznaniom świadka M. S. w całości. Ponad powyższy materiał dowodowy, Sąd zasięgnął wiedzy specjalistycznej biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej inż. K. G., którego opinia była rzetelna, spójna i korespondowała z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym. Nadmienić przy tym także należy, że opinia ta finalnie nie została zakwestionowana przez strony postępowania, w związku z czym Sąd wydając rozstrzygnięcie przyjął w pełni ustalenia dokonane przez biegłego.

Zatem, w świetle powyższych ustaleń co do istoty sporu, przechodząc do materialnoprawnego rozstrzygnięcia w sprawie, wskazać należy na art. 822 § 1 k.c. zgodnie z którym, przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Natomiast, jak stanowi art. 34 ust. 1 ustawy z 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia. W myśl art. 36 ust. 1 zd. 1 tej ustawy, odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej. Na podstawie art. 436 § 2 k.c., w razie zderzenia się mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody, wymienione osoby mogą wzajemnie żądać naprawienia poniesionych szkód tylko na zasadach ogólnych. Zgodnie z art. 415 k.c., kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia. Natomiast po myśli art. 361 § 1 k.c., zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W myśl § 2 tego przepisu, w powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Za utrwalone w orzecznictwie Sądu Najwyższego należy uznać stanowisko, że dla ustalenia pojęcia szkody ubezpieczeniowej należy sięgać do odpowiednich regulacji zawartych w kodeksie cywilnym. Sąd Najwyższy podkreślił, m. in. w uchwale z 18 marca 1994 roku w sprawie III CZP 25/94, że nie ma różnicy w pojęciu szkody w rozumieniu przepisów prawa cywilnego, a szkody w rozumieniu prawa ubezpieczeniowego, gdyż w obu tych wypadkach chodzi o utratę lub zmniejszenie aktywów, bądź powstanie lub zwiększenie pasywów osoby poszkodowanej. Podobne stanowisko jest wyrażone w doktrynie, gdzie również podkreśla się, że pojęciowa identyczność szkody w prawie ubezpieczeniowym i prawie cywilnym powoduje, że przy ustaleniu szkody przy ubezpieczeniu OC można kierować się ogólnymi zasadami prawa odszkodowawczego.

Jak wynika z ugruntowanej linii orzeczniczej, wydatki na najem pojazdu zastępczego są objęte odpowiedzialnością z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych tylko, jeżeli ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione. Odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za uszkodzenie albo zniszczenie pojazdu mechanicznego niesłużącego do prowadzenia działalności gospodarczej obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego. Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z 24 sierpnia 2017 roku, w sprawie o sygn. akt III CZP 20/17, wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego, przekraczające koszty zaproponowanego przez ubezpieczyciela skorzystania z takiego pojazdu są objęte odpowiedzialnością z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, jeżeli ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione. Sąd przychyla się do stanowiska wyrażonego w nowszym już orzecznictwie – w wyroku Sądu Najwyższego z 25 kwietnia 2023 roku w sprawie II CNPP 5/22, w którym zdefiniowano owe koszty celowe i ekonomicznie uzasadnione. Za wydatek celowy uznaje się wydatek poniesiony za korzystanie z innego pojazdu w takim zakresie, w jakim poszkodowany korzystałby ze swojego środka lokomocji, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Z kolei wydatki ekonomicznie uzasadnione to wydatki za najem pojazdu zasadniczo o podobnej klasie do pojazdu uszkodzonego lub zniszczonego, poniesione w oparciu o stawki czynszu najmu, które obowiązują na danym rynku lokalnym (ceny rynkowe za tego typu usługi) i w czasie naprawy pojazdu mechanicznego lub do czasu nabycia nowego pojazdu. Strona pozwana kwestionowała rynkowości stawki 120 zł netto za dobę najmu. Zarzut zawyżenia tej stawki przez stronę powodową okazał się jednak bezzasadny. Z opinii biegłego K. G. z 20.08.2024r. wynika bowiem, że wartość średniej stawki za wynajem samochodu klasy B na terenie N. i okolic w sierpniu 2023 r. była zbliżona do tej, którą przyjął powód i wynosiła 134 zł.

Dodatkowo należy podkreślić, że poszkodowanemu nie wolno narzucać skorzystania z oferty podmiotów współpracujących ze stroną pozwaną, ograniczając prawo wyboru, a sam poszkodowany nie ma obowiązku poszukiwania wypożyczalni oferującej najtańszą usługę, a jedynie by jej cena nie odbiegała znacząco od stawek rynkowych. W tym świetle natomiast, zarzut niedążenia poszkodowanej do minimalizacji szkody okazał się niezasadny.

Sąd w zakresie spornej kwestii uzasadnionego okresu najmu w ślad za biegłym uznał, że wynikający z normatywów czasowych producenta tej marki i typu pojazdu, czas trwania samej naprawy samochodu (czas technologiczny) nie powinien przekroczyć w warsztacie stosującym technologię producenta z zastosowaniem część oryginalnych około 2 dni roboczych. Całkowity czas naprawy pojazdu powinien wynieść około 13 dni roboczych przy uwzględnieniu daty wypłaty odszkodowania. Odszkodowanie za naprawę pojazdu wypłacone zostało poszkodowanej 16 sierpnia 2023 r. z zeznań poszkodowanej wynika, że wynajęła samochód dwa dni po wypadku tj. 04.08.23r. i korzystała z niego do 23.08.23 r., chociaż naprawa trwała do września 2023r., gdyż wydawało jej się, że ma prawo przez dwa tygodnie korzystać z tej usługi w ramach ochrony ubezpieczeniowej.

Sąd wobec tego, ze strona pozwana nie kwestionowała długości okresu najmu pojazdu podanego w pozwie, w zasądzonej kwocie uwzględnił kalkulację stawki dobowej najmu 120 zł netto - czyli 147,60 zł brutto i 19-dniowego okresu naprawy, co daje 2804,40 zł brutto tytułu kosztów samego najmu. Ponadto, Sąd uwzględnił w zasądzonej kwocie koszty usługi podstawienia i odbioru pojazdu zastępczego w wysokości 329,64 zł brutto, o czym szerzej w kolejnym akapicie. W ocenie Sądu szkoda wywołana koniecznością najmu przez poszkodowaną pojazdu zastępczego opiewała na 3134,04 zł brutto, przy czym kwota ta została w orzeczeniu pomniejszona o 1549,80 zł wypłacone jeszcze w toku postępowania likwidacyjnego.

W zakresie zasadności żądania zwrotu kosztów podstawienia i odbioru pojazdu wskazać należy, że koszty te w ocenie Sądu podlegają zwrotowi w okolicznościach niniejszej sprawy. Nie można w przypadku tego rodzaju wydatków postępować w sposób automatyczny, a winno oceniać się zasadność dochodzenia od ubezpieczyciela kosztów związanych z podstawieniem i odbiorem pojazdu zastępczego uwzględniając okoliczności danej sprawy, w tym przede wszystkim to, czy pozostają one w związku ze szkodą. Zdaniem Sądu skoro poszkodowana uprawniona była do wyboru oferty najmu pojazdu, to mogła w tym zakresie domagać się także podstawienia pojazdu w dogodne dla siebie miejsce, a także jego odebrania po zakończeniu okresu najmu. W niniejszej sprawie żądane przez stronę powodową koszty były celowe i ekonomicznie uzasadnione. W ocenie Sądu, to strona powodowa uprzedziła pozwaną w przedstawieniu M. S. oferty najmu pojazdu zastępczego.

W tym miejscu wypada odnieść się do podnoszonej przez stronę pozwaną argumentacji, zgodnie z którą strona pozwana miała oferować poszkodowanej bezkosztowy, zorganizowany za swoim pośrednictwem najem pojazdu zastępczego od podmiotów współpracujących. W ocenie Sądu, strona pozwana nie przedstawiła poszkodowanej konkretnej oferty najmu pojazdu, w tym przez wykazanie dostępności odpowiedniej klasy pojazdu w niezbędnym okresie na określonych warunkach – na etapie postępowania likwidacyjnego. Jak wynika z ustalonego stanu faktycznego, poszkodowana otrzymała telefon o możliwości zorganizowania najmu pojazdu zastępczego, jednakże przez powodową spółkę, na co przystała w przeświadczeniu o jej współpracy z pozwanym ubezpieczycielem. W rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego nie sposób zakwalifikować działań (...) S.A. w W. jako oferty. Nie można bowiem za ofertę potraktować ogólnikowej informacji przesłanej w toku postępowania likwidacyjnego, tym bardziej podanej przy okazji rozpatrywania innych aspektów związanych ze szkodą. Zgodnie z art. 66 k.c., oświadczenie drugiej stronie woli zawarcia umowy stanowi ofertę, jeżeli określa istotne postanowienia tej umowy. Oferta zatem jest oświadczeniem skierowanym do adresata, będącym stanowczą propozycją zawarcia umowy określonej treści. Wśród jej elementów definicyjnych wymienia się minimum treściowe oferty, którym jest wskazanie istotnych postanowień proponowanej umowy, stanowczy charakter propozycji oferenta i skierowanie jej do adresata. W toku postępowania nie ujawniono działań strony pozwanej, które spełniłyby wszystkie powyższe przesłanki, tym samym, strona ta w świetle art. 6 k.c. i związanym z nim ciężarem dowodu, nie sprostała jego wykazaniu.

Ze stanu faktycznego w niniejszej sprawie wynika, że ofertę poszkodowanej złożyła strona powodowa. Poza klasą B samochodu, możliwością podstawienia i odbioru samochodu, umożliwiono poszkodowanej rozliczenie z ubezpieczycielem bez specjalnego angażowania i udziału poszkodowanego, brak limitu kilometrów czy też brak kaucji. We wspomnianej już uchwale Sądu Najwyższego III CZP 20/17 zwrócono także uwagę, że istotne znaczenie ma nie tylko równorzędność samego pojazdu, ale także dodatkowych warunków umowy, takich jak np. czas i miejsce udostępnienia oraz zwrotu pojazdu zastępczego czy też obowiązek wpłaty kaucji. Mając to na uwadze, Sąd uznał, że propozycja skierowana do poszkodowanej przez stronę powodową, mogła stanowić dla niej atrakcyjną ofertę.

Datę zasądzenia odsetek ustawowych za opóźnienie uzasadnia fakt, że pozwane towarzystwo ubezpieczeń wydając 13 września 2023 roku decyzję o przyznaniu odszkodowania w wysokości 1549,80 zł brutto dysponowało pełnym zakresem danych dotyczących okoliczności szkody, a jako podmiot profesjonalny miało niemalże nieograniczone możliwości weryfikacji zasadności rynkowej stawki najmu wskazanej przez stronę powodową jak i czasu niezbędnego najmu. Uznać za słuszne należy, że niespełnienie świadczenia odszkodowawczego w pełnym jego zakresie, skutkowało popadnięciem w opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za które to opóźnienie strona powodowa na podstawie przepisu art. 481 § 1 k.c. może domagać się odsetek ustawowych za opóźnienie, choćby z tej przyczyny nie poniosła żadnej szkody.

Orzeczenie o kosztach procesu uzasadnia ogólna zasada odpowiedzialności za wynik procesu zawarta w art. 98 § 1 k.p.c. zgodnie z którą, strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Sąd kosztami procesu w całości obciążył stronę pozwaną, uznając powoda za stronę wygrywającą proces. Na koszty procesu poniesione przez powoda składały się: 200 zł uiszczone tytułem opłaty sądowej od pozwu, 900 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego w stawce minimalnej ustalonej na podstawie § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2025 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Łącznie poniesione przez stronę powodowa koszty wyniosły 1117 zł i taką kwotę zasądzono od strony pozwanej na rzecz strony powodowej, tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty, zgodnie z art. 98 § 11 k.p.c., o których to odsetkach sąd orzeka z urzędu.

Jednocześnie, Sąd nakazał ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Nysie tytułem kosztów przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego sądowego pokrytych tymczasowo przez Skarb Państwa - Sąd Rejonowy w Nysie w wysokości 969,94 zł. Podstawę rozstrzygnięcia stanowił tu art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 98 k.p.c.