I C 695/23 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Nysie z 2025-03-07
Sygn. akt: I C 695/23 upr.
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
16 stycznia 2025 roku
Sąd Rejonowy w Nysie I Wydział Cywilny
w składzie następującym:
Przewodniczący: |
Sędzia Sądu Rejonowego Remigiusz Drzewiecki |
Protokolant: |
sekretarz sądowy Patrycja Szatanik |
po rozpoznaniu 19 grudnia 2024 roku na rozprawie w N.
sprawy z powództwa powoda W. Z.
przeciwko Skarbowi Państwa - Zakładowi Karnemu w N.
o zapłatę
I. oddala powództwo w całości;
II. zasądza od powoda W. Z. na rzecz strony pozwanej Skarbu Państwa - Zakładu Karnego w N. 240 złotych (dwieście czterdzieści złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas od uprawomocnienia się niniejszego wyroku do dnia zapłaty;
III. przyznaje od Skarbu Państwa- Sądu Rejonowego w Nysie pełnomocnikowi powoda adwokatowi J. J. 295,20 zł (dwieście dziewięćdziesiąt pięć złotych dwadzieścia groszy) tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi W. Z. przez adwokata ustanowionego z urzędu, w tym należny podatek od towarów i usług.
UZASADNIENIE
W pozwie złożonym 1 czerwca 2023 roku pierwotnie do Sądu Rejonowego w Opolu, przekazanym do Sądu Rejonowego w Nysie jako Sądu rzeczowo i miejscowo właściwemu na mocy postanowienia z 19 czerwca 2023 roku, powód W. Z. wniósł o zasądzenie na swoją rzecz od Skarbu Państwa – Zakładu Karnego w N. 15 000 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wyroku oraz o obciążenie kosztami procesu strony pozwanej.
W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że 4 kwietnia 2023 roku został przyjęty przez Dyrektora Zakładu Karnego w N., do pracy na przywięziennej hali produkcyjnej, na stanowisku ślusarza - spawacza. W związku z tym zatrudnieniem powód otrzymał nieadekwatną odzież, w tym starą i wadliwą przyłbicę, która powodowała naświetlanie twarzy. Ponadto, w dniach 6-7 kwietnia 2023 roku właściciel firmy ustalił bezpłatne dni wolne od pracy, przez co naruszono art. 121 § 3 i § 4 k.k.w. Ponadto, po 3 dniach od podpisania umowy o pracę na pełen etat, nie zapewniono powodowi norm godzinowych. Podał, że 12 kwietnia 2023 roku zachorował na anginę i otrzymał zwolnienie L4 od lekarza, który wystawił niezdolność do pracy do 14 kwietnia 2023 roku, a wynagrodzenie za te dni nie zostało wypłacone zgodnie z kodeksem pracy, jak również postojowe o którym mowa w art. 123 § 4 k.k.w. W dniu 17 kwietnia 2023 roku miała miejsce sytuacja, kiedy dyrektor zakładu polecił W. Z. wykonywanie pracy, która nie należała do jego zakresu obowiązków i do której nie został zgodnie z art. 122a § 1 k.k.w. przeszkolony, a mianowicie do: sprzątania toalety, palarni, śniadaniówki, łącznika, wobec czego powód skorzystał z prawa do odmowy wykonania tych czynności na podstawie art. 210 k.p. W ocenie W. Z. takie zachowanie ze strony dyrektora zakładu karnego to mobbing i nieludzkie traktowanie. Podniesiono przy tym, że racje żywieniowe na wykonywanym przez niego stanowisku ślusarza-spawacza były nieadekwatne, przywołując w tym miejscu art. 109 k.k.w. W zakresie pożywienia, dieta zaserwowana w Wielkanoc 9 kwietnia 2023 roku nie była adekwatna także pod względem wyznawanej religii chrześcijańskiej. W zakresie warunków w celi wskazał, że umywalka powinna znajdować się w kąciku sanitarnym, a nie w celi, w której do tego okna są stare, drewniane i nieszczelne. Ponadto, nieludzkie traktowanie skazanych polegało na braku aktualnego porządku wewnętrznego, a ten otrzymany od wychowawcy był z 2018 roku. Wskazano również na nagminne łamanie praw człowieka z art. 4 k.k.w.
W odpowiedzi na pozew z 20 maja 2024 roku (k. 41-46) pozwany Skarb Państwa - Zakład Karny w N. reprezentowany przez radcę prawnego, wniósł o oddalenie powództwa w całości jako bezzasadnego i nieudowodnionego oraz o zasądzenie od powoda na rzecz strony pozwanej kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu odniesiono się do poszczególnych zarzutów powoda.
Odnośnie odzieży wskazano, że powód otrzymał komplet odzieży roboczej wraz z indywidualnymi środkami ochrony osobistej, a w chwili odbioru jak i w trakcie użytkowania powód nie zgłaszał uwag.
W zakresie świadczenia pracy wskazano, że kontrahent zewnętrzny poinformował dyrektora zakładu, że w okresie od 7 do 11 kwietnia 2023 roku, w związku z okresem Wielkanocy firma będzie zamknięta, a prace wstrzymano i w tym okresie powód nie był pobierany na miejsce pracy. Skoro W. Z. nie został w tych dniach doprowadzony w miejsce wykonywania pracy, to nie można mówić o jego gotowości do świadczenia pracy, która występuje w razie powstania przeszkód z przyczyn dotyczących podmiotu zatrudniającego, uniemożlwiających skazanemu jej wykonanie przy jednoczesnym pozostawaniu do dyspozycji podmiotu zatrudniającego w miejscu pracy, a z kolei pozostawanie do dyspozycji jest stanem w którym skazany może niezwłocznie podjąć pracę.
W zakresie zapłaty wynagrodzenia za okres przebywania na zwolnieniu lekarskim powoda wskazano, że zgodnie z art. 11 ust. 2 w zw. z art. 6 ust. 1 pkt 8 ustawy z 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych, osoby wykonujące odpłatną pracę na podstawie skierowania do pracy, w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania, podlegają na swój wniosek dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu, a więc aby powód mógł otrzymać zasiłek chorobowy, winien na swój wniosek przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia, czego nie uczynił.
W odniesieniu do zakresu czynności podczas świadczonej pracy podniesiono, że powód własnoręcznym podpisem potwierdził zapoznanie się z przepisami BHP, przeszedł instruktaż stanowiskowy i zaznajomił się z zakresem obowiązków, do których należało także sprzątanie stanowiska pracy i pomieszczeń sanitarnych co drugi dzień. Wskazano także, że wobec odmowy zastosowania się do poleceń służbowych i porządku wewnętrznego hali, 17 kwietnia 2023 roku podmiot zatrudniający zwolnił powoda z pracy.
Odnosząc się do zarzutu niewłaściwego żywienia wskazano na art. 109 § 1 k.k.w. oraz, że powód żywiony był zgodnie z normą P – posiłkami podstawowymi, a przygotowane dla niego jadłospisy zawierały odpowiednie dzienne zapotrzebowanie kaloryczne i odżywcze zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 19 lutego 2016 roku w sprawie wyżywienia osadzonych w zakładach karnych i aresztach śledczych.
Strona pozwana przyznała, że umywalki w Oddziale Zewnętrznym w P. znajdują się w celach, poza węzłem sanitarnym, jednakże ich powierzchnia nie jest wliczana do powierzchni celi. Powołując się na § 89 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, przepisów § 82 i 83 nie stosuje się do budynków zakwaterowania osób tymczasowo aresztowanych, skazanych lub ukaranych. Najnowsze wytyczne Dyrektora Generalnego Służby Więziennej w sprawie umiejscowienia umywalek, mają zastosowanie wyłącznie podczas budowy nowych jednostek penitencjarnych, adaptacji czy przebudowy. Ponadto podniesiono, że Oddział Zewnętrzny w P. mieści się w budynku, którego budowę zakończono w 1856 roku i objęty jest nadzorem (...) konserwatora zabytków.
Także ze względu na nadzór konserwatorski, konstrukcja i sposób wykonania okien wynika z uwarunkowań historycznych budynku, a same okna mają konstrukcję drewnianą, skrzyniową z pojedynczymi skrzydłami okiennymi oprawionymi w pojedynczą szybę, dodatkowo wyposażone w uszczelki do szyb, tym samym są w stanie dobrym, a usterki są na bieżąco usuwane.
Ponadto wskazano, że wszystkie cele mieszkalne w Oddziale Zewnętrznym w P. były i są wyposażone w aktualne porządki wewnętrzne.
W zakresie materialnoprawnej podstawy roszczenia strona pozwana podniosła, że brak jest bezprawności zachowania funkcjonariuszy zakładu karnego, którzy działali zgodnie z obowiązującymi przepisami. Nie doszło także do naruszenia dóbr osobistych powoda, zapewniono mu właściwe warunki podczas pobytu w izolacji, a ewentualne ograniczenia nie naruszyły jego godności. W ocenie pozwanego warunki w zakładzie karnym były skromne, ale nie niegodziwe, a odbywając karę pozbawienia wolności należy liczyć się z pewnymi ograniczeniami i dolegliwościami.
Z daleko posuniętej ostrożności strona pozwana zakwestionowała również wysokość roszczenia oraz, że powód nie wykazał jakichkolwiek negatywnych skutków związanych z opisanymi przez siebie nieprawidłowościami, a także nie wykazał, aby postępowanie funkcjonariuszy wywołało u niego jakąkolwiek krzywdę.
Pismem złożonym 9 sierpnia 2024 roku (k. 90-92) powód, reprezentowany przez ustanowionego pełnomocnika z urzędu w osobie adwokata, wniósł o zasądzenie na swoją rzecz 15 000 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty, a także o przyznanie kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu, według norm przepisanych wskazując, że koszty te w żadnym zakresie nie zostały opłacone. W uzasadnieniu ponad pierwotne stanowisko powoda wskazano, że podczas obywania kary przez powoda, nie było oddzielenia węzła sanitarnego od reszty celi, a cela w czasie chłodów nie była dostatecznie ogrzana. Podano, że podstawą roszczenia stanowią przepisy dotyczące dóbr osobistych i odpowiedzialności za ich naruszenie, tj. art. 23 – 24 k.c. oraz art. 448 k.c., a legitymacja bierna strony pozwanej wynika z art. 417 § 1 k.c. oraz art. 77 Konstytucji. Jednocześnie wskazano, że powód dochodzi roszczeń w związku z wyrządzeniem mu szkody niemajątkowej - krzywdy. Odnośnie wysokości żądanej przez powoda kwoty wskazano na to, że kwota 15 000 zł wydaje się być adekwatna do rozmiaru krzywdy, w szczególności jeśli się zważy na bezsilność osadzonego względem naruszania jego praw przez pracowników służby więziennej.
Na dalszym etapie postępowania stanowiska procesowe stron nie uległy zmianie.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Na mocy umowy o zatrudnieniu odpłatnym skazanych na podstawie skierowania do pracy nr D/P.-Z.421.47.2020.GB z 25 listopada 2020 roku, zawartej pomiędzy Skarbem Państwa Zakładem Karnym w N. reprezentowanym przez Dyrektora płk J. P.. a M. K. prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą w D. ustalono, że skazani zatrudnieni będą przy pracach ślusarskich w hali produkcyjnej mieszczącej się na terenie Zakładu Karnego w N. Oddział Zewnętrzny w P. przy ul. (...) (§ 4 pkt 1). Skazani zatrudnieni będą przez zatrudniającego na pełny etat, w równoważnym systemie czasu pracy, w jednomiesięcznym okresie rozliczeniowym w godzinach od 6:00 do 16:00 (§ 4 pkt 2). Wynagrodzenie za pracę skazanego ustala się w sposób zapewniający osiągnięcie co najmniej minimalnego wynagrodzenia określonego na podstawie ustawy (§ 4 pkt 3). Wynagrodzenie przysługuje skazanemu za faktycznie wykonaną pracę, proporcjonalnie do przepracowanego czasu pracy lub wykonanej miesięcznie normy akordowej (§ 4 pkt 4).
Zgodnie z § 1 umowy, skazany zatrudniony odpłatnie na podstawie skierowania do pracy nie jest pracownikiem w rozumieniu kodeksu pracy (pkt 1), a stosuje się do niego odpowiednio przepisy prawa pracy w zakresie określonym w kodeksie karnym wykonawczym oraz inne przepisy prawne związane ze świadczeniem pracy, o ile tak stanowią (pkt 2), niemniej skazany, ma obowiązek wypełniania obowiązków pracowniczych wynikających z przepisów prawa pracy (pkt 3).
W § 12 przewidziano, że z chwilą uzyskania przez zakład karny informacji o możliwym zagrożeniu bezpieczeństwa i porządku publicznego w miejscu pracy ze strony skazanych lub osób postronnych, zakład karny zastrzega sobie prawo jednostronnego rozwiązania umowy w trybie natychmiastowym bez odszkodowania.
W § 13 zatrudniający zobowiązał się do przeszkolenia skazanych w zakresie BHP według obowiązujących zasad i przepisów przed podjęciem pracy, jak również w przypadku każdorazowej zmiany stanowiska oraz poinformowania skazanych o ryzyku zawodowym, które wiąże się z wykonywaną pracą i o zasadach ochrony przed zagrożeniami (pkt 1), a skazania bez uprzedniego przeszkolenia w zakresie BHP i ryzyka zawodowego nie mogą być dopuszczeni do pracy (pkt 3). Zgodnie natomiast z § 14 zatrudniający zobowiązał się zaopatrzyć pracujących skazanych w odzież roboczą, ochronną i sprzęt ochrony osobistej odpowiedniej jakości, według tabeli norm przewidzianych odrębnymi przepisami (pkt 1).
Aneksem z 14 maja 2021 roku nr (...) zmieniono treść § 4 ust. 2 umowy, w którym ustalono godziny pracy od 6:00 do 14:00. Ponadto w § 5 aneksu ponad zobowiązanie z § 13 ust. 1 umowy, zatrudniający zobowiązał się do poinformowania skazanych w trakcie szkolenia o stosownych zasadach rygoru sanitarnego na stanowiskach pracy.
dowód: umowa o zatrudnieniu odpłatnym skazanych na podstawie skierowania do pracy z 25 listopada 2020 roku k. 48-51, aneks nr (...) z 14 maja 2021 roku k. 52, aneks nr (...) z 28 lipca 2021 roku k. 53.
W. Z. w okresie od 21 lutego 2023 roku do 18 września 2023 roku przebywał w Oddziale Zewnętrznym w P. Zakładu Karnego w N.. Podczas pobytu w P. przebywał w różnych celach, nr 204, 125, od 1 marca 2023 roku w celi 15, a w sierpniu 2023 roku w nr 20.
W trakcie odbywania kary W. Z. zachorował na anginę. W książeczce zdrowia osadzonego 12 i 19 kwietnia 2023 roku odnotowano ból gardła. Od 12 do 14 kwietnia 2023 roku miał zwolnienie lekarskie.
Decyzją Dyrektora Oddziału Zewnętrznego w P. z 3 kwietnia 2023 roku W. Z. skierowano do odpłatnego zatrudnienia na terenie jednostki w wymiarze 8/8 etatu, na stanowisku ślusarza.
W. Z. w okresie od 4 do 17 kwietnia 2023 roku świadczył pracę na rzecz zewnętrznego kontrahenta, jednakże na terenie zakładu karnego.
M. K. (...) 5 kwietnia 2023 roku jako płatnik, zgłosił ubezpieczonego W. Z., ze wskazaniem daty powstania obowiązku 4 kwietnia 2023 roku oraz zaznaczeniem, że osoba zgłaszana podlega ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentownemu i wypadkowemu. Jednocześnie w deklaracji nie wskazano zgłoszenia innych ubezpieczeń, w ramach dobrowolnych ubezpieczeń społecznych.
Z kolei na podstawie deklaracji wypełnionej 17 kwietnia 2023 roku, płatnik zgłosił do ZUS deklarację o wyrejestrowaniu z ubezpieczeń W. Z., od 18 kwietnia 2023 roku.
Zgodnie z wydrukiem z Centralnej Bazy Osób Pozbawionych Wolności, W. Z. podczas pobytu w Zakładzie Karnym w N. Oddziale Zewnętrznym w P. nie zgłaszał żadnych skarg. W przeszłości takie zgłoszenia miały miejsce dwa razy, w 2020 roku, ale w K..
dowód: przesłuchanie powoda W. Z. z 26 września 2024 roku k. 103v.-104, decyzja z 3 kwietnia 2023 roku k. 113, zgłoszenie do ubezpieczenia wraz z informacją o wysyłce i potwierdzeniu k. 114-115, deklaracja wyrejestrowania z ubezpieczeń wraz z informacją o wysyłce i potwierdzeniu k. 116-117, wydruk z (...) k. 118, kserokopia książeczki zdrowia osadzonego k. 121.
W Oddziale Zewnętrznym w P. wszystkie okna są drewniane, z pojedynczą szybą oraz dodatkowo wyposażone są w uszczelki gumowe. Nie są to uszczelki fabryczne, a umiejscowione tam dodatkowo. Wszelkie zgłoszenia co do stolarki okiennej są niezwłocznie wykonywane. Osadzeni mają codziennie możliwość zgłaszania wszelkich usterek w celi oddziałowemu.
Zakład Karny w N. ma podpisaną umowę z firmą, która zajmuje się dezynfekcją.
Umywalki w celach znajdują się poza kącikiem sanitarnym. Jeżeli skazany korzysta z umywalki, to jest on na widoku współosadzonych z celi. Nie ma dokumentu, który nakazuje osadzonym wykonywanie prac porządkowych sanitariów. Zakład nie ma umowy z firmą sprzątającą. Tego typu prace pozostają osadzonym.
W każdej celi, w koszulce, znajdują się wydrukowane zasady porządku wewnętrznego. W razie braku takowego w celi, jest on ponownie zamieszczany, gdyż zdarza się, że więźniowie celowo niszczą obowiązujące wytyczne.
dowód: zeznania świadka S. G. z 26 września 2024 roku k. 102-103, zeznania świadka P. M. z 26 września 2024 roku k. 103-103v., zeznania świadka M. S. z 19 grudnia 2024 roku k. 148-150.
W. Z. 4 kwietnia 2023 roku własnoręcznie potwierdził odbiór z Zakładu Produkcyjno Handlowo Usługowego (...): ubrania roboczego, koszuli, butów roboczych, rękawic roboczych, półmaski przeciwpyłowej, ochronników słuchu, okularów ochronnych, czapki drelichowej z daszkiem, tarczy spawalniczej, rękawic spawalniczych i fartucha spawalniczego. Maski przeciwpyłowe można było wymieniać w ciągu dnia, gdyż było ich dużo. Maski spawalnicze były nowe, a jeżeli używane, to uprzednio były dezynfekowane. Używane buty poddawano odkażaniu. Zazwyczaj pracownicy dostawali używaną odzież, a nową, kiedy sprawdzili się już na swoich stanowiskach, ponieważ bywały przypadki, że osadzeni rezygnowali z pracy jeszcze tego samego dnia kiedy do niej przystąpili.
dowód: karta wydania odzieży k. 56, zeznania świadka M. S. z 19 grudnia 2024 roku k. 148-150.
W. Z. 4 kwietnia 2023 roku przeszedł instruktaż ogólny przeprowadzony przez specjalistę ds. BHP, co potwierdził własnoręcznym podpisem.
Ponadto, W. Z. własnoręcznym podpisem potwierdził udział 5 kwietnia 2023 roku w instruktażu na stanowisku pracy pracownika fizycznego ślusarza - spawacza. Po przeprowadzeniu sprawdzianu wiedzy i umiejętności z zakresu wykonywania pracy zgodnie z przepisami i zasadami BHP został dopuszczony do wykonywania pracy.
W. Z. złożył oświadczenie, że został zapoznany z zagrożeniami i ryzykiem zawodowym związanym z czynnościami wykonywanymi na stanowisku ślusarza – spawacza.
dowód: karta szkolenia wstępnego w dziedzinie BHP z 4 kwietnia 2023 roku k. 54, oświadczenie W. Z. k. 55, zeznania świadka P. M. z 26 września 2024 roku k. 103-103v.
Pismem datowanym na 5 kwietnia 2023 roku P.U.H. (...) poinformowało Dyrektora Zakładu Karnego w N., że w związku z okresem Ś. Wielkanocnych firma (...) w terminie 7-11 kwietnia 2023 roku jest zamknięta, a prace na hali produkcyjnej w Zakładzie Karnym Oddziale Zewnętrznym w P. również zostają wstrzymane.
dowód: pismo z 5 kwietnia 2023 roku k. 57.
Jadłospis z Wielkanocy 9 kwietnia 2023 roku, zgodnie z normą P, obejmował na śniadanie: herbatę, chleb, margarynę, sałatkę rybną z cebulą, na obiad: ziemniaki, buraczki z cebulą, zupę pomidorową z ryżem, napój owocowy, pulpet mięsny, sos myśliwski, a na kolację: dżem, herbatę, chleb i margarynę.
Jadłospisy w Oddziale Zewnętrznym w P., w podobnych terminach ustalane były w ten sposób, że dieta zawierała kaloryczność na poziomie pomiędzy 2600 a 2800 kcal, w tym było białko zwierzęce, inne białko, węglowodany, tłuszcze, a także owoce i warzywa.
dowód: jadłospis z 9 kwietnia 2023 roku k. 10, jadłospisy w terminie 8-14 kwietnia 2023 roku k. 60-66.
W firmie (...) o godzinie 6:00 następowało zajęcie stanowiska pracy, w trakcie dnia przewidziano cztery przerwy, o 13:55 zaplanowano sprzątanie stanowiska pracy i zdanie narzędzi, a o 14:00 następowało zakończenie pracy. Zatrudniający zwrócił się o stosowanie się do powyższych godzin, w tym do tego, żeby sprzątanie pomieszczeń sanitarnych trwało 15 minut, co drugi dzień przez wyznaczone osoby, zgodnie z odrębnym grafikiem. Jeżeli nie było ustalonego grafiku, osobę do sprzątania wyznaczał brygadzista.
W. Z. 17 kwietnia 2023 roku nie zastosował się do polecenia wykonania powyższych prac porządkowych i odmówił brygadziście OZ P. M. S. sprzątania pomieszczeń sanitarnych. Wobec tego brygadzista wykonał polecenie szefa o odsunięciu powoda od pracy.
Pismem datowanym na 17 kwietnia 2023 roku P.U.H. (...) poinformowało Dyrektora Zakładu Karnego w N. o zwolnieniu z pracy z dniem 17 kwietnia 2023 roku skazanego W. Z.. W uzasadnieniu podano, że W. Z. nie stosował się do poleceń służbowych i porządku wewnętrznego hali, odmawiał sprzątania pomieszczeń socjalnych, sanitarnych jak i stanowiska pracy, co należy do obowiązków służbowych wszystkich osadzonych pracujących na hali. Podano, że w rozmowie dyscyplinującej w obecności funkcjonariusza służby więziennej, odmówił kontynuowania powyższych czynności, w związku z czym podjęto decyzję o wycofaniu zatrudnienia.
dowód: pismo z 17 kwietnia 2023 roku k. 58, harmonogram godzin pracy k. 59, zeznania świadka M. S. z 19 grudnia 2024 roku k. 148-150.
Sąd zważył co następuje:
Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie i należało je w całości oddalić.
Ustalając stan faktyczny, Sąd oparł się na zasadzie wynikającej z art. 6 k.c., zgodnie z którą ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne, a także, że zgodnie z art. 3 k.p.c., to na stronach spoczywa obowiązek przedstawienia dowodów, a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie o których mowa w art. 227 k.p.c., spoczywa właśnie na tej stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne. Zebrany w sprawie materiał dowodowy pozwolił na ustalenie okoliczności faktycznych, które wpłynęły na rozstrzygnięcie. Sąd, mając na względzie art. 233 § 1 k.p.c., dokonał także swobodnej oceny zgromadzonego materiału dowodowego, zgodnie z zasadami logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego. Rekonstruując stan faktyczny, Sąd oparł się na dowodach przedłożonych przez obie strony postępowania, a także na przesłuchaniu powoda oraz świadków, powołanych jedynie przez stronę pozwaną, gdyż wniosek o przeprowadzenie dowodu z przesłuchania świadka wnioskowanego przez powoda - współosadzonego T. S., został ostatecznie cofnięty. W charakterze świadków zeznawali natomiast ze strony pozwanej: brygadzista OZ P. M. S. oraz funkcjonariusze S. G. i P. M.. Zeznania tych świadków wzajemnie się uzupełniały i korespondowały z pozostałym materiałem dowodowym w sprawie. Sąd na podstawie art. 235 2 § 1 pkt 2 i 5 k.p.c. pominął dowód z opinii biegłego z zakresu dietetyki, albowiem przeprowadzenie tego dowodu miało wykazać fakt nieistotny dla rozstrzygnięcia sprawy i zmierzałoby to jedynie do przedłużenia postępowania. Oceniając natomiast zeznania powoda, Sąd zauważył pewien dysonans pomiędzy tym co zeznał powód, a zebranym w sprawie pozostałym materiałem dowodowym. W ocenie Sądu domagający się zadośćuczynienia powód winien wykazać, że w okresie gdy odbywał karę pozbawienia wolności w Oddziale Zewnętrznym w P. ZK w N., doszło do opisanych w sprawie zachowań (działań i zaniechań) funkcjonariuszy, administracji, czy dyrektora tego zakładu; wywołały one krzywdę oraz, że istnieje adekwatny związek przyczynowy między zaistniałą krzywdą a działaniem lub zachowaniem strony pozwanej. Powód nie dopełnił zasad wynikających z art. 6 k.c., którymi także w tego typu postępowaniach obciążona jest strona pozwana. Warto w tym miejscu powołać się na stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z 28 lutego 2007 roku w sprawie o sygn. akt V CSK 431/06, zgodnie z którym ciężar dowodu, że warunki w zakładzie karnym odpowiadały obowiązującym normom i nie doszło do naruszenia dóbr osobistych, spoczywa na pozwanym (art. 6 w zw. z art. 24 k.c.). Sąd orzekający podziela także zaprezentowany wyżej pogląd, wobec czego dokonał oceny zgromadzonego materiału dowodowego przez pryzmat tej zasady.
Podstawą materialnoprawną powództwa, ostatecznie sprecyzowaną w piśmie z 9 sierpnia 2024 roku powód dochodził zadośćuczynienia za krzywdę, wyrządzoną w związku z naruszeniem przepisów dotyczących dóbr osobistych – a konkretnie godności i odpowiedzialności za ich naruszenie, z art. 23 k.c., 24 k.c., 448 k.c. oraz art. 77 Konstytucji, a w zakresie sformułowanych zarzutów wobec strony pozwanej, w uogólnieniu przedstawionych na wstępie stanowisk znalazły się: nieadekwatna odzież i wyposażenie robocze, nieuzasadnione postojowe, niewypłacone świadczenie za okres przebywania na zwolnieniu lekarskim, niezgodność zakresu obowiązków na zajmowanym stanowisku ślusarza – spawacza i brak przeszkolenia do czynności porządkowych, nieadekwatne racje żywieniowe dla osoby pracującej, posadowienie umywalki w celi poza węzłem sanitarnym, nieszczelność stolarki okiennej i nieogrzewanie celi w chłody oraz brak aktualnych porządków wewnętrznych w celach.
Rozpoczynając doniośle, art. 77 Konstytucji statuuje, że każdy ma prawo do wynagrodzenia szkody, jaka została mu wyrządzona przez niezgodne z prawem działanie organu władzy publicznej, a ustawa nie może nikomu zamykać drogi sądowej dochodzenia naruszonych wolności lub praw. Z tego prawa bowiem powód skorzystał inicjując niniejsze postępowanie. Przepis wskazany w ustawie zasadniczej znajduje pewien odpowiednik w prawie cywilnym, bowiem art. 417 § 1 k.c. stanowi, że za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa.
Zgodnie z art. 23 k.c. dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach. Sąd Najwyższy w wyroku z 10 czerwca 1977 roku w sprawie II CR 187/77 określił, że, przez pojęcie dóbr osobistych należy rozumieć ogół czynników mających na celu zapewnienie obywatelowi rozwoju jego osobowości, ochronę jego egzystencji i zapewnienie mu prawa do korzystania z tych dóbr, które są dostępne na danym etapie rozwoju społeczno-ekonomicznego społeczeństwa, a które sprzyjają zachowaniu cech odrębności i związaniu ze społeczeństwem, w którym żyje.
Art. 24 § 1 k.c. przewiduje z kolei środki ochrony. Ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego albo zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny.
Natomiast, zgodnie z art. 448 § 1 k.c. wskazuje, że w razie naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone, odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę albo zasądzić odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez niego cel społeczny, niezależnie od innych środków potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia. W orzecznictwie wskazuje się jednak, że sąd nie ma obowiązku zasądzenia zadośćuczynienia na wskazanej podstawie w każdym przypadku naruszenia dóbr osobistych. Przy stosowaniu tego przepisu sąd bierze pod uwagę całokształt okoliczności faktycznych, w tym winę sprawcy naruszenia dóbr osobistych i jej stopień oraz rodzaj naruszonego dobra. Przesłankami ochrony dóbr osobistych decydującymi o pociągnięciu sprawcy do odszkodowawczej odpowiedzialności cywilnej są zatem: istnienie dobra osobistego, zagrożenie lub naruszenie tego dobra osobistego, bezprawność zagrożenia lub naruszenia, adekwatny związek przyczynowy między zachowaniem sprawcy a naruszeniem dobra osobistego, wystąpienie krzywdy będącej następstwem naruszenia dobra prawnego. Rozkład ciężaru dowodu stanowi, że to na pozwanym spoczywa ciężar udowodnienia, że naruszenie nie było bezprawne. Powód nie musi udowadniać bezprawności naruszenia, bowiem w tym zakresie istnieje domniemanie, że naruszenie dobra osobistego jest bezprawne.
W świetle dalszej oceny naruszeń wskazywanych przez pozwanego, w tym miejscu wypada odnieść się do nowszego orzecznictwa Sądu Najwyższego. W postanowieniu z 19 lutego 2024 roku w sprawie I CSK 812/23 wskazał, że w zakresie ochrony dóbr osobistych osób odbywających karę pozbawienia wolności, konieczne jest indywidualne podejście do każdego ocenianego przypadku, z uwzględnieniem jednak tego, że w odbywanie kary pozbawienia wolności wpisane są pewne niedogodności, z którymi musi liczyć się osoba, która naruszyła prawo w stopniu uzasadniającym wymierzenie jej tego rodzaju kary. W postanowieniu z 30 listopada 2022 roku w sprawie I CSK 3720/22 wskazał natomiast, że ocena tego czy warunki wykonywania kary pozbawienia wolności naruszają godność człowieka, wymaga rozważenia wszystkich parametrów decydujących o stopniu ich uciążliwości, w tym czasu przebywania w określonych warunkach z perspektywy minimalnych potrzeb każdego człowieka, określonych przez odniesienie do przyjętych standardów odbywania kary pozbawienia wolności. Nie można jednak ustalić in abstracto stałych i sztywnych granic ochrony dóbr osobistych osób odbywających karę pozbawienia wolności na skutek nie zapewnienia wymaganych prawem warunków odbywania kary pozbawienia wolności. Sąd w każdym konkretnym wypadku będzie ustalał zakres tej ochrony.
W stosunku do osób osadzonych w zakładach karnych ochronę ich dóbr osobistych gwarantują również normy zawarte w art. 40 i art. 41 ust. 4 Konstytucji, art. 3 Konwencji z 4 listopada 1950 roku o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności oraz art. 4 k.k.w, które nakazują wykonywanie kary w sposób humanitarny, z poszanowaniem godności skazanego oraz zakazują stosowania tortur lub nieludzkiego albo poniżającego traktowania i karania skazanego.
Odnosząc się do poszczególnych zarzutów poczynionych stronie pozwanej przez powoda, w pierwszej kolejności co do nieadekwatnej odzieży i wyposażenia roboczego, wskazać należy, że powód w swoim krótkim okresie pracy, nie zdążył właściwie z niej za bardzo skorzystać, bowiem ze stanu faktycznego wynika, że odzież pobrał 4 kwietnia 2023 roku, 5 kwietnia 2023 przechodził szkolenie, 6 kwietnia musiał świadczyć pracę, od 7 do 11 kwietnia hala produkcyjna była zamknięta ze względu na okres świąteczny, od 12 do 14 kwietnia przebywał na zwolnieniu L4, od 15 do 16 kwietnia w 2023 roku był weekend, a poniedziałek 17 kwietnia 2023 roku to był już ten dzień, kiedy odmówił wykonywania czynności sprzątających, przez co był to ostatni dzień jego pracy. Stąd też wynika, że odzież robocza używana mogłaby być przez powoda co najwyżej przez 3 dni. Trudno oczekiwać od pracodawcy, aby tym czasie zgodnie z utrwaloną praktyką był w stanie uznać, że W. Z. sprawdza się na nowym stanowisku i należy mu się nowa odzież. Zauważyć należy, że pomimo, że niektóre elementy ubioru i wyposażenia pracowniczego były używane, to jednak były wyprane, udostępniono je w ilości umożliwiającej ich zmianę jak przykładowo koszule, były także dezynfekowane czy też odkażane, a elementy osłaniające drogi oddechowe – jak przykładowo maski przeciwpyłowe, których było pod dostatkiem, mogły być zmieniane kilka razy dziennie. Z karty wydania odzieży wynika, że 4 kwietnia 2023 roku powodowi wydano wszystkie niezbędne na zajmowanym stanowisku elementy odzieży ochronnej, w tym przyłbicę, tarczę spawalniczą, czapkę drelichową z daszkiem, okulary ochronne czy fartuch spawalniczy. Zauważyć należy, że powód potwierdził odbiór osobnym podpisem dla każdego elementu wyposażenia do pracy, a przy tym nie odnotowano żadnych uwag.
Odnośnie nieuzasadnionego postojowego, w pierwszej kolejności wskazać należy, że powód nie nawiązał stosunku pracy na podstawie umowy o pracę, a zgodnie z Decyzją Dyrektora Oddziału Zewnętrznego w P. z 3 kwietnia 2023 roku, W. Z. skierowany został do odpłatnego zatrudnienia na terenie jednostki, w wymiarze 8/8 etatu, na stanowisku ślusarza. Już sam k.k.w. w art. 121 § 2 rozróżnia formy zatrudnienia, gdyż skazanego zatrudnia się na podstawie skierowania do pracy albo umożliwia się skazanemu wykonywanie pracy zarobkowej w ramach umowy o pracę, umowy zlecenia, umowy o dzieło, umowy o pracę nakładczą lub na innej podstawie prawnej. Oznacza to, że wobec powoda nie muszą mieć zastosowania odpowiednie unormowania kodeksu pracy. Co więcej, umowa pomiędzy zakładem karnym, a zewnętrznym kontrahentem wprost wskazywała w § 1, że skazany zatrudniony odpłatnie na podstawie skierowania do pracy nie jest pracownikiem w rozumieniu kodeksu pracy, a przepisy prawa pracy stosuje się do niego odpowiednio - w zakresie określonym w kodeksie karnym wykonawczym oraz innych przepisach prawnych związanych ze świadczeniem pracy, o ile tak stanowią. Art. 9 k.k.w. jasno określa, że w stosunku do skazanych zatrudnionych na podstawie skierowania do pracy nie stosuje się przepisów prawa pracy, z wyjątkiem przepisów dotyczących czasu pracy oraz bezpieczeństwa i higieny pracy. Wskazać także należy, że zatrudniający oficjalnym pismem poinformował Dyrektora Zakładu Karnego w N. o zamknięciu firmy w terminie 7-11 kwietnia 2023 roku z uwagi na okres świąteczny, a także o wstrzymaniu przez ten czas prac na hali produkcyjnej w P.. Nie można zatem mówić tutaj o przeszkodach z przyczyn dotyczących zatrudniającego, skoro odpowiednio wcześniej poinformował zakład karny o wstrzymaniu prac. Stwierdzenie, że zapowiedziana przerwa w pracy jest postojowym, jest w tym wypadku nadużyciem.
Zauważyć także należy, że powodowi nie należało się świadczenie za okres przebywania na zwolnieniu lekarskim przez dwa dni w kwietniu 2023 roku. Przede wszystkim, tego w przypadku powoda dobrowolnego ubezpieczenia, płatnik nie zgłosił w ZUS. Dobrowolność ta wynika z art. 11 ust. 2 w zw. z art. 6 ust. 1 pkt 8 ustawy z 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych - osoby wykonujące odpłatnie pracę na podstawie skierowania do pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania podlegają dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu. To z kolei oznacza, że w interesie powoda było poczynienie odpowiednich starań w celu skoro dobrowolnego – to i dodatkowego objęcia ochroną. Oczywistym jest, że z tytułu ubezpieczenia chorobowego potrącane są odpowiednie składki z tytułu osiąganych dochodów, a zakład karny ustawowo współdziała z podmiotami zapewniającymi skazanym odpowiednią opiekę medyczną.
Odnośnie niezgodności zakresu obowiązków na zajmowanym stanowisku ślusarza – spawacza i braku przeszkolenia do czynności porządkowych, Sąd uznał, że strona pozwana spełniła warunki wyrażone w art. 122a § 1 k.k.w. Zgodnie z nim, skazanego instruuje się o sposobie wykonywania przydzielonej pracy, szkoli w zakresie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów przeciwpożarowych oraz obsługi maszyn i urządzeń, a także zapoznaje z podstawowymi zasadami i normami pracy oraz zasadami wynagradzania za pracę. Niemniej to pozwany uchybił nałożonemu w § 2 tego artykułu obowiązkowi, gdyż zgodnie z nim, skazany jest obowiązany pracować sumiennie i wydajnie, przestrzegać dyscypliny i regulaminu pracy, przepisów porządkowych, przeciwpożarowych oraz bezpieczeństwa i higieny pracy, a także dbać o porządek w miejscu pracy jak również o stan obsługiwanych maszyn i urządzeń. W. Z. przed przystąpieniem do pracy przeszedł instruktaż ogólny przeprowadzony przez specjalistę ds. BHP, instruktaż na stanowisku pracy ślusarza – spawacza, przeszedł sprawdzian wiedzy i umiejętności z zakresu wykonywania pracy zgodnie z przepisami i zasadami BHP i na tej podstawie został dopuszczony do wykonywania pracy. Ponadto poświadczył pisemnie, że został zapoznany z zagrożeniami i ryzykiem zawodowym związanym z czynnościami wykonywanymi na stanowisku ślusarza – spawacza. Co do obowiązku wykonywania prac porządkowych sanitariatów przez zatrudnionych osadzonych, świadek P. M. podał, że obowiązują ich przepisy k.k.w. – czyli przytoczony powyżej art. 122a § 2, zgodnie z którym W. Z. zobowiązany był do utrzymania sanitariatów i stanowiska pracy w należytym porządku. Ponadto, sam zatrudniający obwieścił harmonogram obejmujący sprzątanie pomieszczeń sanitarnych, 15 min co drugi dzień przez wyznaczone osoby, zgodnie z odrębnym grafikiem. Nie wykazano aby powód w jakikolwiek sposób zgłaszał uwagi przed przystąpieniem do pracy. Ponadto, zakład karny nie zatrudniał zewnętrznej firmy sprzątającej. Zasady doświadczenia także podpowiadają, że w interesie skazanych jest dbać o porządek w celu utrzymania jakości otoczenia, a zasady sprawiedliwości, aby tego typu prace zostały równo zaplanowane wobec przebywających w zakładach karnych. Na marginesie powód nie podnosił, aby przykładowo to on był jako jedyny czy notorycznie wyznaczany do sprzątania spornych części zakładu. Powód zwyczajnie odmówił tego typu czynności, zasłaniając się nieprzeszkoleniem w zakresie czynności porządkowych. Nie może być tak, że część skazanych stosuje się do powyższego przepisu i wewnętrznych ustaleń, a część nie, bowiem w interesie ogółu jest dbanie o porządek w miejscu w którym się przebywa.
Odnośnie powoływania się na nieadekwatne racje żywieniowe osoby pracującej - powód był na diecie podstawowej, która zaspokajała zapotrzebowanie kaloryczne oraz w niezbędne składniki odżywcze. Ocenę poziomu zabezpieczenia potrzeb żywnościowych należy oceniać przede wszystkim przez pryzmat bezpieczeństwa zdrowotnego osadzonych i potrzeb koniecznej dietetyki. Brak jest zaś podstaw do uznania, że posiłki i napoje wydawane więźniom miały zbyt niską wartość odżywczą i energetyczną. Nie ma więc podstaw do uznania naruszenia przepisów Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 19 lutego 2016 roku w sprawie wyżywienia osadzonych w zakładach karnych i aresztach śledczych. Zgodnie z tym rozporządzeniem, a konkretnie § 3 ust. 2, wartość energetyczna posiłków, o których mowa w § 2 ust. 1 pkt 1-3, w ramach dziennego wyżywienia osadzonych zawiera nie mniej niż: 2800 kcal w artykułach żywnościowych dla osadzonych w wieku do ukończenia 18-go roku życia, natomiast 2600 kcal w artykułach żywnościowych dla pozostałych osadzonych. Zgodnie z ust. 4, posiłek dodatkowy – Pf - wydaje się w dniach wykonywania przez osadzonych pracy w warunkach szczególnie uciążliwych. Uwypuklić należy, że w rozporządzeniu nie tyle powołano się na warunki uciążliwe – a szczególnie uciążliwe, jako podstawę do wydania dodatkowego posiłku, a przymiot szczególnej uciążliwości pracy na stanowisku jakie objął powód, nie został wykazany. Mimo to, zgodnie z jadłospisami przedłożonymi przez stronę pozwaną, posiłki przygotowywane w okresie kiedy przebywał na skierowaniu do pracy osiągały minimalną wartość kaloryczną, w niektóre dni nawet niemalże o 200 kcal więcej. Także sporządzone w Wielkanoc 2023 posiłki nie skłaniają Sądu do uznania ich za niezgodne z religią chrześcijańską. Jeśli pozwany podnosi zarzut niedostosowania tych posiłków do religii, winien odnieść się konkretnie, która potrawa w jego ocenie i w jaki sposób narusza wyznawane przez niego wartości chrześcijańskie. Tego zarzutu powód w żaden sposób nie rozwinął.
Kwestia posadowienia umywalki w celi, poza węzłem sanitarnym, nie stanowiła uchybienia obowiązującym przepisom. Jak słusznie wskazała strona pozwana, zgodnie z Wytycznymi Nr 1/2023 Dyrektora Generalnego Służby Więziennej z 14 lutego 2023 roku w sprawie wymagań technicznych i ochronnych dla pawilonów zakwaterowania osadzonych w jednostkach organizacyjnych służby więziennej, jedynie w nowo budowanych oraz adoptowanych i przebudowywanych pawilonach penitencjarnych umywalki z doprowadzeniem ciepłej i zimnej wody powinny być umiejscowione w węźle sanitarnym. Budynek Oddziału Zewnętrznego w P., nie jest ani nowo wybudowany, ani adaptowany i przebudowywany, zatem miejsce instalacji umywalki w celach tego więzienia poza węzłem sanitarnym, nie stanowi łamania obowiązujących przepisów. Ponadto na uwadze należy mieć fakt powszechnie znany, że budynek ten jest budynkiem ponad stuletnim, dodatkowo objętym nadzorem konserwatorskim, co znacznie utrudnia ewentualne prace modernizacyjne.
W kontekście uwarunkowań historycznych, odnieść wypada się także do zarzutu nieszczelnej stolarki okiennej, tego że okna są drewniane i występują w nich prześwity. W postępowaniu dowodowym, na podstawie zeznań świadków wykazano, że okna były dodatkowo uszczelniane, a wszystkie usterki niezwłocznie naprawiano. Sam powód z kolei nie zgłaszał w tym zakresie skarg, choć codziennie miał możliwość zgłoszenia problemów oddziałowemu. Powód ponadto nie sprecyzował kwestii nieogrzewania celi w chłody, nie podał w jakim okresie roku miały takie sytuacje miejsce, nie wykazał aby sygnalizował ten problem służbie, a zatem zarzut ten wobec strony pozwanej jawił się jako gołosłowny.
Odnośnie braku aktualnych porządków wewnętrznych w celach, wbrew twierdzeniom powoda wykazano, że takowe wytyczne nawet jeżeli były złośliwie niszczone przez osadzonych, to niezwłocznie funkcjonariusze dostarczali kolejne. Zarzut wytycznych z 2018 roku potwierdza tylko okoliczność, że porządki wewnętrzne rzeczywiście znajdowały się w celach i powód mógł się z nimi zapoznać, skoro znał datę ich określenia. Jeżeli w ocenie powoda wytyczne z 2018 roku były nieaktualne, to winien on chociażby wskazać jakie przestarzałe kwestie obejmowały, ewentualnie co się zmieniło od 2018 roku, skoro poczynił z tego zarzut.
Reasumując, w działaniu strony pozwanej nie można przypisać jej cech umyślności, czy bezprawności, które w sposób faktyczny oddziaływałyby na powoda, usprawiedliwiając tym samym jego roszczenie o zadośćuczynienie. Co istotne dla sprawy, samo subiektywne odczucia powoda nie są w tym względnie wystarczające do uznania naruszenia jego dóbr osobistych. Jak słusznie wskazał Sąd Apelacyjny w Białymstoku w wyroku z 30 stycznia 2020 roku w sprawie I ACa 537/19, podstawą uznania, że doszło do naruszenia dobra osobistego, nie może być subiektywne odczucie osoby uważającej się za pokrzywdzoną. Decydujące znaczenie mają w tym przypadku obiektywne kryteria, do których zalicza się: reakcje, jakie wywołują w społeczeństwie określone zagrożenia lub naruszenia, a także całokształt okoliczności w sprawie. Obok powyższej przesłanki konieczne do zastosowania normy z art. 448 k.c. jest również istnienie związku przyczynowego pomiędzy krzywdą, jaką spowodowało pogwałcenie dobra osobistego a zachowaniem sprawcy. To ostatnie powinno nosić cechę bezprawności (art. 448 k.c. w zw. z art. 417 § 1 k.c. w zw. z art. 24 § 1 k.c.). Ciężar udowodnienia, że dane okoliczności wystąpiły, ponosi powód, zaś tego, że działanie pozwanego nie było bezprawne, spoczywa na pozwanym.
Sąd zwraca uwagę na pozostałe przepisy, w tym art. 112 k.k.w., który w sposób otwarty wskazuje jakie elementy przynależne są powodowi podczas pobytu w Zakładzie Karnym, a także normy art. 7 k.k.w., 32 k.k.w., które w sposób kompleksowy regulują procedurę składania skarg na nieprawidłowości zakładu karnego czy to do sędziego penitencjarnego, czy do organu przełożonego. Tego rodzaju skargi nie były przez powoda składane podczas odbywania kary pozbawienia wolności w Oddziale Zewnętrznym w P.. Nie ma też możliwości uznania, że naruszony został art. 110 k.k.w. i wobec tego w ocenie Sądu nie zostało wykazane aby powód był dotknięty przez działania pracowników zakładu karnego, jeżeli chodzi o naruszenie dóbr osobistych. Żaden materiał dowody nie stanowił podstawy do tego, żeby w oparciu o przedmiotowe elementy stanu faktycznego w rozumieniu prawdy formalnej uznać, że przemawiają za uznaniem zasadności żądania pozwu przez Sąd. Nie każde zdarzenie stanowi podstawę do reakcji sądowej. Z akt sprawy wynika, że powód w przeszłości składał skargi, z których wszystkie zostały rozpoznane, zweryfikowane odpowiednim postępowaniem skargowym. Innymi słowy powód miał prawo do złożenia skargi, znał procedurę i swoje prawa, a dochodząc roszczenia w niniejszej sprawie, nie podjął próby wyczerpania wewnątrzzakładowej drogi skargowej. Stronie pozwanej nie można przypisać bezprawności, albowiem wszelkie standardy i normy prawa, czy to o charakterze powszechnie obowiązującym czy wewnętrznie dostosowanym do norm o charakterze powszechnie obowiązującym, czy też rozporządzenia jako źródło prawa - nie zostały złamane, w związku z czym powództwo zostało oddalone.
O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c., biorąc pod uwagę zasadę odpowiedzialności za wynik sprawy. Za stronę przegrywającą należy uznać powoda, a zasądzona kwota obejmuje koszty zastępstwa procesowego przyznane zgodnie z § 8 ust. 1 pkt 26 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 w sprawie opłat za czynności radców prawnych. O odsetkach należnych od kwoty zasądzonej tytułem kosztów procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 1 zd. 1 k.p.c., w myśl którego od kwoty zasądzonej tytułem zwrotu kosztów procesu należą się odsetki, w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono, do dnia zapłaty. Stosownie do art. 98 § 1 1 zd. 3 k.p.c. o obowiązku zapłaty tych odsetek sąd orzeka z urzędu.
O kosztach nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu orzeczono na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z 26 maja 1982 roku Prawo o adwokaturze w zw. z § 14 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 14 maja 2024 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu, z uwzględnieniem § 4 pkt 3 wskazującego na podwyższenie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej o kwotę podatku od towarów i usług wyliczoną według stawki podatku obowiązującej dla tego rodzaju czynności, na podstawie przepisów o podatku od towarów i usług.
Z tych wszystkich względów Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Nysie
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia Sądu Rejonowego Remigiusz Drzewiecki
Data wytworzenia informacji: