Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Nysie

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 marca 2015 r.

Sąd Rejonowy w Nysie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	Sędzia Sądu Rejonowego Grzegorz Kowolik
Protokolant:	stażysta Anna Jakubiszyn

po rozpoznaniu w dniu 30 marca 2015 r. na rozprawie

sprawy z powództwa (...) S.A. z siedzibą w W.

przeciwko W. P.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej W. P. na rzecz strony powodowej (...) S.A. z siedzibą w W. kwotę 640,27 złotych (sześćset czterdzieści złotych dwadzieścia siedem groszy) wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 6 lutego 2015r. do dnia zapłaty,

II.  w pozostałym zakresie powództwo oddala,

III.  zasądza od pozwanej W. P. na rzecz strony powodowej (...) S.A. z siedzibą w W. kwotę 24 zł (dwadzieścia cztery złote) tytułem zwrotu poniesionych kosztów opłaty sądowej, kwotę 144 zł (sto czterdzieści cztery złote) tytułem zwrotu poniesionych kosztów opłaty sądowej skarbowej od pełnomocnictwa,

IV.  wyrokowi w punkcie I i w punkcie III nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt I C 451/15upr

UZASADNIENIE

Strona powodowa (...) S.A. w W. wniosła o zasądzenie od pozwanej W. P. kwoty 783,51 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, a nadto o zasądzenie kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego wedle norm przepisanych.

W uzasadnieniu strona powodowa wskazała, że zawarła z pozwaną w dniu 4 listopada 2013 r. umowę pożyczki nr (...). W skład świadczenia w wysokości 942,06 zł, do zwrotu którego pozwana się zobowiązała, wchodziły: kwota 500 zł tytułem pożyczki netto, odsetki umowne w kwocie 46,76 zł, opłata przygotowawcza wraz z dodatkową opłatą przygotowawczą w kwocie 79,80 zł, ubezpieczenie spłaty pożyczki w kwocie 70 zł oraz opłata za obsługę pożyczki w domu klienta w kwocie 245,50 zł. Pozwana spłaciła jedynie kwotę 70 zł, z czego strona powodowa zaliczyła kwotę 39,93 zł na pożyczony kapitał, kwotę 11,83 zł stanowiły spłacone odsetki umowne, a kwota 18,24 zł została zaliczona na opłatę za obsługę pożyczki w domu. Strona powodowa, w związku z wypowiedzeniem umowy zmniejszyła dochodzone roszczenie o kwotę 4,53 zł tytułem odsetek i kwotę 84,02 zł tytułem opłaty za obsługę pożyczki w domu.

Wobec powyższego na dzień dzisiejszy do zapłaty pozostaje kwota 783,51 zł, na którą składa się kwota 609,87 zł tytułem kapitału brutto, kwota należnych odsetek umownych w wysokości 30,40 zł oraz opłata za obsługę pożyczki w domu w kwocie 143,24 zł.

Jednocześnie strona powodowa wskazała, iż wraz z umowami pożyczki pozwana wyraziła chęć skorzystania z dodatkowej usługi w postaci obsługi pożyczki w domu. Wysokość opłaty za tę usługę została ustalona z uwzględnieniem kosztów ponoszonych przez stronę powodową (wynagrodzenie pracowników, koszty dojazdów, marża, itp.). Natomiast strony zawarły umowę kredytu konsumenckiego z ubezpieczeniem spłaty kredytu regulowaną przepisami ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim.

Pozwana nie wniosła odpowiedzi na pozew oraz nie brała udziału w rozprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Dnia 4 listopada 2013 r. pozwana W. P. zawarła z (...) S.A. w W. umowę pożyczki nr (...), zgodnie z którą miała otrzymać do wypłaty kwotę 500 zł. Ponadto zobowiązała się zwrócić stronie powodowej kwotę 70 zł tytułem ubezpieczenia pożyczki, kwotę 57 zł tytułem opłaty przygotowawczej, kwotę 22,80 zł tytułem dodatkowej opłaty przygotowawczej oraz odsetki w wysokości 16 % w stosunku rocznym, czyli kwotę 46,76 zł. Jednocześnie zadeklarowała chęć skorzystania z „(...) i zgodziła się uiścić z tego tytułu kwotę 245,50 zł. Zgodnie z umową, pożyczkodawca był zobowiązany wobec pożyczkobiorcy do odbioru spłaty rat pożyczki w miejscu zamieszkania pożyczkobiorcy, za co miał pobierać opłatę za obsługę pożyczki w domu. W tej opcji strona powodowa mogła również pobrać dodatkową opłatę przygotowawczą, jako wynagrodzenie za uruchomienie tej opcji i dostarczenie gotówki do domu klienta. Okres spłaty ustalono na 45 tygodni.

Dowód:

umowa pożyczki, k. 4-5.

Pozwana spłaciła jedynie kwotę 70 zł.

Dowód:

fakt nie zaprzeczony przez pozwaną.

Pismem z dnia 23 kwietnia 2014 r. strona powodowa wypowiedział umowę pożyczki pozwanej. W piśmie wskazano, że łączna suma zobowiązań pozwanej wynosi 783,51 zł.

Dowód:

pismo z dnia 23.04.2014 r., k. 6.

Pismem z dnia 7 listopada 2014 r. strona powodowa wezwała pozwaną do zapłaty należności w kwocie 783,51 zł.

Dowód:

pismo z dnia 7.11.2014 r., k. 7.

Według strony powodowej, na dzień 13 stycznia 2015 r. zadłużenie pozwanej z tytułu wyżej opisanej umowy pożyczki wynosiło 783,51 zł.

Dowód:

informacja o stanie zadłużenia, k. 8.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie jedynie w części.

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się na dowodach z dokumentów przedłożonych przez stronę powodową, a które nie były kwestionowane przez stronę pozwaną.

Podstawą prawną rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie stanowi przepis art. 720 k.c., który stanowi, że przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

W przedmiotowej sprawie strony zawarły umowę pożyczki, w której doprecyzowały wysokość pożyczki i sposób spłaty. Pozwana nie spłaciła całości pożyczki w wyznaczonym terminie, więc stronie powodowej należy się jej zwrot.

Natomiast Sąd uznał, iż nie należy się stronie powodowej część kwoty z tytułu opłaty za skorzystanie z usługi obsługi pożyczki w domu.

Na wstępie należy zgodzić się ze stroną powodową, iż w niniejszej sprawie znajdzie zastosowanie przepisy ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, bowiem zgodnie z przepisem art. 3 ust. 1 wyżej wskazanej ustawy przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255.550 zł albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi. Wedle przepisu ustępu 2 punktu 1 wyżej wskazanego artykułu za umowę o kredyt konsumencki uważa się również umowę pożyczki. Co do zasady Sąd nie kwestionował, iż zawarte między stronami umowy naruszały regulacje wyżej wskazanej ustawy.

Jednakże, zdaniem Sądu, strona powodowa nie może żądać całości opłaty za obsługę pożyczki w domu w przypadku, gdy pożyczka nie jest spłacana, a przedstawiciel strony powodowej nie przychodzi do pozwanej celem odbioru świadczenia. Strona powodowa w pozwie wskazała, iż wysokość opłaty za obsługę pożyczki w miejscu zamieszkania pożyczkodawcy wynika z uwzględnieniem kosztów ponoszonych przez stronę powodową na realizację tej obsługi. Tak więc, gdy pracownik strony powodowej nie stawia się u pozwanej, bowiem ta zaniechał spłaty, strona powodowa nie ponosi z tego tytułu żadnych kosztów.

Żądanie opłaty za obsługę pożyczki w domu, w sytuacji, gdy taka obsługa nie ma miejsca, jest zdaniem Sądu sprzeczne z postanowieniami przepisów art. 385 ¹ k.c. Przepis § 1 wyżej wskazanego artykułu stanowi, że postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nie uzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. Norma prawna zawarta w przepisie kolejnego paragrafu stanowi, że jeżeli postanowienie umowy zgodnie z § 1 nie wiąże konsumenta, strony są związane umową w pozostałym zakresie. Z kolei przepis art. 385 ¹ § 3 k.c. stanowi, że nie uzgodnione indywidualnie są te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przejętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta. Natomiast przepis kolejnego paragrafu stanowi, że ciężar dowodu, że postanowienie zostało uzgodnione indywidualnie, spoczywa na tym, kto się na to powołuje. Zgodnie z przepisem art. 385 ² k.c. oceny zgodności postanowienia umowy z dobrymi obyczajami dokonuje się według stanu z chwili zawarcia umowy, biorąc pod uwagę jej treść, okoliczności zawarcia oraz uwzględniając umowy pozostające w związku z umową obejmującą postanowienie będące przedmiotem oceny. Zdaniem Sądu, skonstruowanie zapisu w ten sposób, iż w przypadku niespłacania pożyczki przez pożyczkobiorcę i braku kosztów związanych z koniecznością obsługi pożyczki w domu, pożyczkodawca w dalszym ciągu jest uprawniony do żądania całości opłaty za obsługę pożyczki w domu, jest sprzeczne z dobrymi obyczajami i nakłada obowiązek zapłaty przez konsumenta za świadczenie, które nie otrzymał.

Ponadto, jeżeli opłata za obsługę pożyczki w domu miałaby być zupełnie oderwana od kosztów ponoszonych przez pożyczkodawcę, należałoby mieć na względzie, iż taki zapis zmierza do obejścia przepisów o odsetkach maksymalnych. Zgodnie z przepisem art. 359 § 2 ¹ k.c., maksymalna wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej nie może w stosunku rocznym przekraczać czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego (odsetki maksymalne). Tym samym przedmiotowa opłata w oderwaniu od kosztów samej usługi, stawałaby się ukrytymi, wyższymi niż maksymalne, odsetkami od sumy pożyczonego kapitału. Postanowienie takie, jako zmierzające do obejścia prawa byłoby nieważne na mocy przepisu art. 58 § 1 k.c.

Tym samym stronie powodowej należało się wynagrodzenie jedynie za faktyczne wizyty pracownika strony powodowej w miejscu zamieszkania pozwanego.

Strona powodowa reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika nie wskazała jakichkolwiek dowodów na okoliczność liczby wizyt pracownika strony powodowej w domu pozwanej zgodnej z harmonogramem spłat.

Ustalając stan faktyczny, Sąd miał na względzie regulację przepisu art. 6 k.c., zgodnie z którą ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne (ciężar dowodu), a nadto przepisu art. 3 k.p.c., wedle którego strony i uczestnicy postępowania obowiązani są dokonywać czynności procesowych zgodnie z dobrymi obyczajami, dawać wyjaśnienia co do okoliczności sprawy zgodnie z prawdą i bez zatajania czegokolwiek oraz przedstawiać dowody. Rzeczą Sądu nie jest zatem zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.).

Sąd uznał, że wysokość należnego stronie powodowej wynagrodzenia za tę usługę można obliczyć proporcjonalnie do wysokości zapłaconego świadczenia przez pozwaną, przyjmując, że pracownik strony powodowej musiał być przynajmniej tyle razy u pozwanej, aby odebrać zapłacone świadczenie. Ponieważ sama strona powodowa wskazała, jaką część spłaconego świadczenia przeznaczyła na obsługę pożyczki w domu, czyli kwotę 18,24 zł, tym samym pozostała kwota z tego tytułu, nawet pomniejszona o kwotę 84,02 zł, jest nienależna. Tym samym od dochodzonego świadczenia, czyli kwoty 783,51 zł należało odjąć pozostałą kwotę za obsługę pożyczki w domu w wysokości 143,24 zł. W rezultacie pozostała do zapłaty kwota 640,27 zł i taką kwotę Sąd zasądził na rzecz strony powodowej.

Orzeczenie o odsetkach uzasadnia przepis art. 481 § 1 k.c. Stanowi on bowiem, że jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Wysokość odsetek reguluje przepis art. 481 § 2 k.c., który stanowi, że jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe. W przedmiotowej sprawie strona powodowa domagała się odsetek od dnia wytoczenia powództwa i od tej daty Sąd zasądził odsetki ustawowe.

W pozostałej części Sąd powództwo oddalił.

Ponieważ pozwana nie złożyła odpowiedzi na pozew, ani nie stawiła się na rozprawie, Sąd zgodnie z przepisem art. 339 § 1 k.p.c. wydał wyrok zaoczny.

Orzeczenie o rygorze natychmiastowej wykonalności uzasadnia z kolei przepis art. 333 § 1 punkt 3) k.p.c., który nakazuje, w przypadku wydania wyroku zaocznego, nadać orzeczeniu rygor natychmiastowej wykonalności.

Natomiast orzeczenie o kosztach jest uzasadnione treścią art. 100 k.p.c., który stanowi, że w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Sąd może jednak włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu. W przedmiotowej sprawie strona powodowa wygrała sprawę w 4/5 części i dlatego Sąd orzekł, że pozwana jest zobowiązana zwrócić stronie powodowej kwotę 24 zł tytułem opłaty sądowej od pozwu, kwotę 144 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego wyliczonego zgodnie z przepisem § 6 pkt 2) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu oraz kwotę 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Sygn. akt I C 451/15upr

ZARZĄDZENIE

1.  odnotować uzasadnienie,

2.  odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć stronie powodowej do rąk pełnomocnika,

3.  kal. 14 dni.

N., dnia 28 kwietnia 2015 r.