I C 316/23 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Nysie z 2025-04-24
Sygn. akt: I C 316/23 upr.
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
24 kwietnia 2025 roku
Sąd Rejonowy w Nysie I Wydział Cywilny
w składzie następującym:
Przewodniczący: |
Sędzia Sądu Rejonowego Remigiusz Drzewiecki |
Protokolant: |
sekretarz sądowy Patrycja Szatanik |
po rozpoznaniu 10 kwietnia 2025 roku na rozprawie w N.
sprawy z powództwa J. S.
przeciwko Towarzystwu (...) z siedzibą w W.
o zapłatę
I. zasądza od strony pozwanej Towarzystwa (...) z siedzibą w W. na rzecz powódki J. S. 2007,67 zł (dwa tysiące siedem złotych sześćdziesiąt siedem groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od 22 lutego 2023 roku do dnia zapłaty,
II. oddala powództwo w pozostałym zakresie,
III. zasądza od strony pozwanej Towarzystwa (...) z siedzibą w W. na rzecz powódki J. S. 67,24 zł (sześćdziesiąt siedem złotych dwadzieścia cztery grosze) tytułem zwrotu części kosztów procesu, wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od prawomocności niniejszego wyroku do dnia zapłaty,
IV. nakazuje ściągnąć od powódki J. S. na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Nysie 757,54 zł (siedemset pięćdziesiąt siedem złotych pięćdziesiąt cztery grosze) tytułem zwrotu części wyłożonych tymczasowo przez Skarb Państwa kosztów opinii biegłego sądowego,
V. nakazuje ściągnąć od strony pozwanej Towarzystwa (...) z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Nysie 426,13 zł (czterysta dwadzieścia sześć złotych trzynaście groszy) tytułem zwrotu części wyłożonych tymczasowo przez Skarb Państwa kosztów opinii biegłego sądowego.
UZASADNIENIE
W pozwie wniesionym do Sądu Rejonowego w Nysie 21 lutego 2023 roku powódka J. S. prowadząca działalność gospodarczą pod firmą (...).C. J. S. z siedzibą we W. , wniosła o zasądzenie na swoją rzecz od Towarzystwa (...) z siedzibą w W. 5576,19 zł tytułem zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego oraz podstawienia i odbioru pojazdu zastępczego, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie, liczonymi od dnia następnego po wniesieniu pozwu do dnia zapłaty, a ponadto o zasądzenie kosztów procesu wraz z odsetkami za opóźnienie, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
W uzasadnieniu pozwu podano, że powódka dochodzi roszczenia za 25 dni najmu po stawce 220 zł netto oraz za podstawienie i odbiór samochodu zastępczego po 100 zł netto za dobę, łącznie 4710,90 zł wraz ze skapitalizowanymi od tej kwoty odsetkami, liczonymi od następnego dnia po wypłacie kwoty bezspornej tj. od 31 grudnia 2020 roku do 21 lutego 2023 roku, wynoszących 865,29 zł. W pozwie wyjaśniono, że w toku postępowania likwidacyjnego ubezpieczyciel wypłacił stronie powodowej, która w drodze cesji wierzytelności nabyła legitymację czynną w sprawie - bezsporną kwotę 2300,10 zł. Jako datę wymagalności roszczenia oznaczono 29 grudnia 2020 roku, a jako materialnoprawną podstawę roszczenia wskazano art. 822 § 1 k.c. w zw. z art. 361 § 1 k.c. i art. 34 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.
Nakazem zapłaty z 27 lutego 2023 r. wydanym przez referendarza sądowego w Sądzie Rejonowym w Nysie w sprawie I Nc 310/23 zasądzono całą należność żądaną pozwem z odsetkami i kosztami (k. 28).
W sprzeciwie z 3 kwietnia 2023 roku od nakazu zapłaty wydanego przez referendarza sądowego w Sądzie Rejonowym w Nysie 27 lutego 2023 roku (k. 40-44) strona pozwana Towarzystwo (...) z siedzibą w W. , reprezentowana przez radcę prawnego, zaskarżyła nakaz zapłaty w całości i wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie. W uzasadnieniu stanowiska strona pozwana zakwestionowała konieczność najmu pojazdu zastępczego od powódki, gdyż w dokumentach (...) ujawniono, że poszkodowany był w posiadaniu jeszcze drugiego pojazdu (V. (...)), a także stawkę najmu i jej rynkowość, ponieważ ta stosowana przez pozwanego w rozliczeniach z firmami współpracującymi za najem pojazdu klasy C wynosi nie więcej niż 85 zł netto za dobę, przez co jej zastosowanie przyczyniło się do powiększenia szkody. Odnośnie okresu najmu strona ta uznała, że uwzględnić należy okres 22 dni najmu trwający od zgłoszenia szkody 28 września 2020 roku do zakończenia usługi najmu u powódki 19 października 2020 roku, gdyż zgłoszenie szkody po rozpoczętym już najmie nie pozwoliło pozwanemu zminimalizować szkody. Na sam koniec zakwestionowano również żądanie w zakresie kosztów podstawienia i odbioru pojazdu zastępczego, jako niemające adekwatnego związku przyczynowego ze zdarzeniem szkodowym i także przeczące dyrektywie minimalizacji szkody, tym bardziej skoro partnerzy pozwanego realizują tego typu usługę za darmo. W zakresie odsetkowym podano, że skoro na rzecz powoda zostanie zasądzone jakiekolwiek świadczenie, to określi je sąd, więc opóźnienie w zapłacie nastąpi dopiero od dnia wyrokowania.
W odpowiedzi na sprzeciw z 4 maja 2023 r. (k. 99-107) strona powodowa podtrzymała swoje stanowisko oraz wniosła o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego w podwójnej wysokości z uwagi na nakład pracy pełnomocnika. Dalej podniesiono, że informacja od asystora nie jest ofertą i nie stanowi dowodu na złożenie oferty, a poszkodowany ma ustawowe prawo wyboru, w jaki sposób szkoda winna być zlikwidowana. Podano, że stawki stosowane przez stronę powodową mieszczą się w rynkowych, na dowód czego przedłożono szereg cenników innych podmiotów. Wskazano, że poszkodowany nie był w posiadaniu innego pojazdu, którym mógłby zastąpić uszkodzony, a koszty podstawienia i odbioru pojazdu są zasadne i nie mieszczą się w granicach prowadzonej działalności.
W piśmie z 1 czerwca 2023 roku (k. 141) strona pozwana wskazała, że dysponuje wyłącznie przykładowymi wzorcami umów zawieranych pomiędzy partnerami pozwanego, a poszkodowanym ze zdarzenia objętego ubezpieczeniem OC.
Na dalszym etapie postępowania strony podtrzymywały swoje twierdzenia i stanowiska procesowe.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
24 września 2020 roku w C. miało miejsce zdarzenie drogowe, wskutek którego szkodzie całkowitej uległ pojazd marki P. (...) o nr rej. (...), będący własnością Z. A.. Sprawca zdarzenia kierował samochodem marki F. (...), który objęty był ochroną ubezpieczeniową w Towarzystwie (...), polisą nr: (...).
Poszkodowany potrzebował pojazdu zastępczego do dojazdów do pracy i odwożenia córki do szkoły. W tamtym okresie posiadał jeszcze jeden samochód, ale był on użytkowany przez żonę, która pracuje w innej miejscowości i również potrzebuje pojazdu. On sam natomiast jako funkcjonariusz straży pożarnej, potrzebował samochodu na swoje całodobowe dyżury.
Na mocy umowy z 25 września 2020 roku, zawartej pomiędzy (...).C. we W. a Z. A., poszkodowanemu wynajęto na okres likwidacji szkody, w ramach rozliczenia z OC sprawcy - samochód osobowy marki N. (...) w stawce 240 zł netto plus VAT za dobę. Dodatkowo, w ramach umowy Z. A. wybrał opcję podstawienia i odbioru pojazdu w stawce 3,50 zł netto/km.
Wraz z umową najmu Z. A. udzielił firmie (...).C. upoważnienia do rozliczenia szkody komunikacyjnej w Towarzystwie (...) nr (...) z 24 września 2020 roku.
Pojazd został przekazany poszkodowanemu 25 września 2020 roku o godzinie 10:30, pod jego adresem zamieszkania w C., a odebrany również pod tym adresem, 19 października 2020 roku o godzinie 15:00.
dowód: kontrakt wynajmu auta k. 14-14v., upoważnienie z 25 września 2020 roku k. 15, oświadczenia Z. A. z 19 października 2020 roku k. 12 i 13, email ze zgłoszeniem szkody z 28 września 2020 roku k. 78-79, zeznania świadka Z. A. z 18 maja 2023 roku k. 134v.-135v., dokumenty w aktach szkody na elektronicznym nośniku danych k. 49.
Szkoda z tytułu powyższego zdarzenia została zgłoszona elektronicznie 28 września 2020 roku na adres zgłoszenia.szkody@tuw.pl.
Z. A. został poinformowany o możliwości najmu auta zastępczego z OC sprawcy. Nie skorzystał jednak z propozycji, gdyż nie przedstawiono mu szczegółowych warunków najmu, towarzystwo ubezpieczeń zadeklarowało zbyt krótki czas wynajmu i zbyt dług okres oczekiwania na auto zastępcze. W (...).C. samochód był dla niego dostępny od ręki, na cały okres likwidacji szkody i odstąpiono od klauzuli udziału własnego w szkodzie.
Wraz z informacją o zarejestrowaniu szkody pod nr (...), w piśmie z 29 września 2020 roku poinformowano poszkodowanego Z. A. o możliwości najmu pojazdu zastępczego w ramach umów zawartych przez (...). Wskazano, że poszkodowany nie jest zobowiązany do skorzystania z oferty wypożyczalni współpracującej z (...), jednak w przypadku najmu pojazdu od innego podmiotu, odszkodowanie zostanie ustalone w oparciu o wysokość stawek obowiązujących w wypożyczalniach współpracujących z towarzystwem.
dowód: oświadczenia Z. A. z 19 października 2020 roku k. 12 i 13, pismo (...) z 29 września 2020 roku k. 50-52, informacja z (...) k. 64-66v., decyzja (...) z 22 października 2020 roku k. 67-68, email ze zgłoszeniem szkody z 28 września 2020 roku k. 78-79, dokumenty w aktach szkody na elektronicznym nośniku danych k. 49.
(...).C. we W. 2 listopada 2020 roku wystawiła na rzecz Z. A. fakturę (...), opiewającą na 8482,08 zł. W fakturze wyszczególniono, że na powyższą kwotę składają się: podstawienie samochodu za 551,04 zł brutto, odbiór samochodu za 551,04 zł brutto oraz najem pojazdu zastępczego przez 25 dni w stawce 240 zł netto, tj. 7380 zł brutto. W zakresie usługi podstawienia i odbioru pojazdu opisano, że usługi te objęły trasę W. – C. – W. (64 km x 2 x 3,50 zł = 448 zł netto).
dowód: faktura (...) k. 16.
28 grudnia 2020 roku Towarzystwo (...) skierowało do (...).C. J. S. we W., decyzję o przyznaniu odszkodowania w wysokości 2300,10 zł z tytułu najmu pojazdu zastępczego. Podano, że towarzystwo uznało 22 dni zasadnego okresu użytkowania pojazdu zastępczego, uwzględniając okres od dnia zgłoszenia szkody 28 września 2020 roku do dnia zakończenia najmu 19 października 2020 roku. Jednocześnie nie uznano okresu najmu od dnia zdarzenia do zgłoszenia szkody, ponieważ zwłoka wpływająca na okres wydłużenia szkody nie powstała z winy towarzystwa. Ponadto, do rozliczenia kosztów najmu pojazdu zastępczego przyjęto stawkę dobową w wysokości 85 zł netto + VAT, która została oparta na podstawie oferty przekazanej poszkodowanemu w dniu zgłoszenia szkody, której przyjęcie nie wywołałoby dodatkowych kosztów podstawienia i odbioru pojazdu.
dowód: decyzja (...) z 28 grudnia 2020 roku k. 17-17v., potwierdzenie przelewu k. 18.
Na mocy umowy cesji wierzytelności zawartej 19 października 2020 roku pomiędzy Z. A., a J. S. prowadzącą działalność gospodarczą pod firmą (...).C., Z. A. jako cedent przelał na rzecz cesjonariusza J. S. swoją wierzytelność – prawo do zwrotu kosztów z tytułu najmu auta zastępczego oraz wszelkich kosztów związanych z jego obsługą, w tym w szczególności: kosztów podstawienia, odbioru, obsługi po godzinach pracy, w soboty, niedziele i święta, przysługującą cedentowi w związku ze szkodą komunikacyjną z 24 września 2020 roku nr (...), likwidowaną przez (...) ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody oraz wobec sprawcy szkody. Wskazano, że wraz z wierzytelnością przechodzą na cesjonariusza wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenia o zaległe odsetki.
dowód: umowa cesji wierzytelności k. 19.
Towarzystwo (...) posiada umowy współpracy w zakresie najmu pojazdów zastępczych, m. in. z (...) sp. z o. o. w K., (...) sp. z o. o. w (...) sp. z o. o. sp. k. w L..
dowód: umowy współpracy z (...) k. 80-85.
Wartość średniej dobowej stawki za najem samochodu klasy C na terenie N. i okolic wynosiła we wrześniu 2020 roku 150 zł brutto, a klasy I jak wynajęty N. (...) 250 zł brutto.
dowód: opinia biegłego sądowego K. G. z 22 września 2024 roku k. 177-182, opinia uzupełniająca biegłego sądowego K. G. z 12 lutego 2025 roku k. 213-216
Sąd zważył co następuje:
Powództwo zasługiwało na częściowe uwzględnienie.
Na potrzeby dalszych rozważań, w pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę na okoliczności bezsporne i sporne na gruncie niniejszej sprawy. Przede wszystkim, bezsporne pomiędzy stronami było zaistnienie zdarzenia szkodowego z 24 września 2020 roku oraz odpowiedzialność za jego skutki Towarzystwa (...) z siedzibą w W., okoliczność, że na skutek uszkodzeń pojazdu marki P. (...) należącego do Z. A., posiadał on uprawnienie do skorzystania z najmu pojazdu zastępczego oraz to, że strona pozwana w toku postępowania likwidacyjnego związanego z najem pojazdu zastępczego wypłaciła dotychczas odszkodowanie w wysokości 2300,10 zł. Sporna pozostała natomiast wysokość rynkowej stawki najmu pojazdu zastępczego, uzasadniony okres najmu, zasadność kosztów podstawienia i odbioru pojazdu, a także czy poszkodowany korzystając z oferty najmu u strony powodowej, przyczynił się do zwiększenia rozmiaru szkody.
Ustalając stan faktyczny, Sąd oparł się na zasadzie wynikającej z art. 6 k.c., zgodnie z którą ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne (ciężar dowodu), a także, że zgodnie z art. 3 k.p.c., to na stronach spoczywa obowiązek przedstawienia dowodów, a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie o których mowa w art. 227 k.p.c., spoczywa właśnie na tej stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne. Postępowanie dowodowe oparto na dowodach dokumentarnych przedłożonych przez obie strony postępowania, a także na osobowym źródle dowodowym, bowiem w sprawie dopuszczono dowód z zeznań świadka - poszkodowanego Z. A., którego zeznania w ocenie Sądu były wiarygodne. Nadto w sprawie zasięgnięto wiadomości specjalnych i przeprowadzono dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej mgr inż. K. G., którego opinia była rzetelna i wyjaśniła część okoliczności spornych. Zebrany w sprawie materiał dowodowy pozwolił na ustalenie okoliczności faktycznych, które wpłynęły na rozstrzygnięcie. Sąd, mając na względzie art. 233 § 1 k.p.c., dokonał także swobodnej oceny zgromadzonego materiału dowodowego, zgodnie z zasadami logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego.
Przechodząc do materialnoprawnego rozstrzygnięcia w sprawie, wskazać należy na art. 822 § 1 k.c. zgodnie z którym, przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Natomiast, jak stanowi art. 34 ust. 1 ustawy z 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia. Z kolei wedle art. 14 ust. 1 tej ustawy, zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie trzydziestu dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. W myśl art. 36 ust. 1 zd. 1 tej ustawy, odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej. Po myśli art. 361 § 1 k.c., zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania z którego szkoda wynikła, a zgodnie z § 2, w powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
Za utrwalone w orzecznictwie Sądu Najwyższego należy uznać stanowisko, że dla ustalenia pojęcia szkody ubezpieczeniowej należy sięgać do odpowiednich regulacji zawartych w kodeksie cywilnym. Sąd Najwyższy podkreślił, m. in. w uchwale z 18 marca 1994 roku w sprawie III CZP 25/94, że nie ma różnicy w pojęciu szkody w rozumieniu przepisów prawa cywilnego a szkody w rozumieniu prawa ubezpieczeniowego, gdyż w obu tych wypadkach chodzi o utratę lub zmniejszenie aktywów, bądź powstanie lub zwiększenie pasywów osoby poszkodowanej. Podobne stanowisko jest wyrażone w doktrynie, gdzie również podkreśla się, że pojęciowa identyczność szkody w prawie ubezpieczeniowym i prawie cywilnym powoduje, że przy ustaleniu szkody przy ubezpieczeniu OC można kierować się ogólnymi zasadami prawa odszkodowawczego.
Jak wynika z ugruntowanej linii orzeczniczej ale i oceny Sądu, wydatki na najem pojazdu zastępczego są objęte odpowiedzialnością z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, tylko jeżeli ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione. Odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za uszkodzenie albo zniszczenie pojazdu mechanicznego niesłużącego do prowadzenia działalności gospodarczej, obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego. Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z 24 sierpnia 2017 roku, w sprawie o sygn. akt III CZP 20/17, wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego, przekraczające koszty zaproponowanego przez ubezpieczyciela skorzystania z takiego pojazdu są objęte odpowiedzialnością z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, jeżeli ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione. Jak wskazano w uzasadnieniu uchwały, jeżeli ubezpieczyciel proponuje poszkodowanemu, we współpracy z przedsiębiorcą trudniącym się wynajmem pojazdów, skorzystanie z pojazdu zastępczego równorzędnego pod istotnymi względami pojazdowi uszkodzonemu albo zniszczonemu (zwłaszcza co do klasy i stanu pojazdu), zapewniając pełne pokrycie kosztów jego udostępnienia, a mimo to poszkodowany decyduje się na poniesienie wyższych kosztów najmu innego pojazdu, koszty te - w zakresie nadwyżki - będą podlegały indemnizacji tylko wtedy, gdy wykaże szczególne racje, przemawiające za uznaniem ich za „celowe i ekonomicznie uzasadnione”. Sąd przychyla się do stanowiska wyrażonego w nowszym już orzecznictwie – w wyroku Sądu Najwyższego z 25 kwietnia 2023 roku w sprawie II CNPP 5/22, w którym zdefiniowano owe koszty celowe i ekonomicznie uzasadnione. Za wydatek celowy uznaje się wydatek poniesiony za korzystanie z innego pojazdu w takim zakresie, w jakim poszkodowany korzystałby ze swojego środka lokomocji, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Z kolei wydatki ekonomicznie uzasadnione to wydatki za najem pojazdu zasadniczo o podobnej klasie do pojazdu uszkodzonego lub zniszczonego, poniesione w oparciu o stawki czynszu najmu, które obowiązują na danym rynku lokalnym (ceny rynkowe za tego typu usługi) i w czasie naprawy pojazdu mechanicznego lub do czasu nabycia nowego pojazdu. Wywnioskować zatem z powyższego można, że poszkodowanemu nie wolno narzucać skorzystania z oferty podmiotów współpracujących ze stroną pozwaną, ograniczając prawo wyboru, a sam poszkodowany nie ma obowiązku poszukiwania wypożyczalni oferującej najtańszą usługę, a jedynie by jej cena nie odbiegała znacząco od stawek rynkowych. W tym świetle natomiast, zarzut niedążenia poszkodowanej do minimalizacji szkody okazał się niezasadny.
W zakresie zasadności żądania zwrotu kosztów podstawienia i odbioru pojazdu wskazać należy, że koszty te w ocenie Sądu podlegają zwrotowi w okolicznościach niniejszej sprawy. Nie można w przypadku tego rodzaju wydatków postępować w sposób automatyczny, a winno oceniać się zasadność dochodzenia od ubezpieczyciela kosztów związanych z podstawieniem i odbiorem pojazdu zastępczego, uwzględniając okoliczności danej sprawy, w tym przede wszystkim to, czy pozostają one w związku ze szkodą. Zdaniem Sądu, skoro poszkodowany uprawniony był do wyboru oferty najmu pojazdu, to mógł w tym zakresie domagać się także podstawienia pojazdu w dogodne dla siebie miejsce, a także jego odebrania po zakończeniu okresu najmu. W niniejszej sprawie żądane przez stronę powodową koszty były celowe i ekonomicznie uzasadnione. Jak wynika także z przedstawionej przez biegłego sądowego opinii ale i doświadczenia życiowego, pobieranie opłaty za usługę podstawienia i odbioru pojazdu zastępczego jest zwyczajną praktyką wypożyczalni.
Sąd w ślad za biegłym sądowym przyjął, że wysokość średniej dobowej stawki za wynajem samochodu klasy C, bowiem to takiej klasy samochód uległ szkodzie - na terenie N. i okolic wynosiła we wrześniu 2020 roku 150 zł brutto. Natomiast, skoro poszkodowany nie miał obowiązku najmu pojazdu za pośrednictwem pozwanego Towarzystwa (...), o czym także sama strona informowała poszkodowanego w piśmie z informacją o rejestracji szkody, bieg zasadnego terminu najmu winien rozpocząć swój bieg zgodnie z datą, w której Z. A. wynajął pojazd zastępczy. Zasadny okres najmu w takim razie to jak wskazano w żądaniu z pozwu 25 dni, od 25 września 2020 roku do 19 października 2020 roku. To oznacza, że należne poszkodowanemu odszkodowanie wynosi 3996 zł, w tym koszt podstawienia i odbioru pojazdu, łącznie w wysokości 246 zł brutto (2 x 123 zł). Mając jednak na względzie wypłacone w toku postępowania likwidacyjnego odszkodowanie w wysokości 2300,10 zł, należna dopłata w niniejszej sprawie wynosi 1695,90 zł.
Strona powodowa domagała się zasądzenia skapitalizowanych odsetek od roszczenia, od 31 grudnia 2020 roku stanowiącego datę wymagalności roszczenia do 21 lutego 2023 roku poprzedzającego wniesienie pozwu, które wobec ustalenia powyższej należności do dopłaty, zgodnie z ogólnodostępnym kalkulatorem odsetek, wyniosły 311,77 zł, a zatem zasądzeniu podlegała łącznie kwota 2007,67 zł. Datę zasądzenia odsetek ustawowych za opóźnienie zgodnie z żądaniem wyrażonym w pozwie uzasadnia art. 481 § 1 k.c. - jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.
W tym miejscu wypada odnieść się do podnoszonej przez stronę pozwaną argumentacji, zgodnie z którą strona miała oferować pozwanej bezkosztowy, zorganizowany za swoim pośrednictwem najem pojazdu zastępczego od podmiotów współpracujących. W ocenie Sądu, strona pozwana nie przedstawiła poszkodowanemu konkretnej oferty najmu pojazdu, w tym przez wykazanie warunków umowy, w niezbędnym okresie – na etapie postępowania likwidacyjnego. Jak wynika z ustalonego stanu faktycznego, poszkodowany otrzymał możliwość zorganizowania najmu pojazdu zastępczego, jednakże przez stronę powodową, na co przystał. W rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego nie sposób zakwalifikować działań (...) jako oferty. Nie można bowiem za ofertę potraktować ogólnikowej informacji przesłanej w toku postępowania likwidacyjnego, tym bardziej podanej przy okazji rozpatrywania innych aspektów związanych ze szkodą. Zgodnie z art. 66 k.c., oświadczenie drugiej stronie woli zawarcia umowy stanowi ofertę, jeżeli określa istotne postanowienia tej umowy. Oferta zatem jest oświadczeniem skierowanym do adresata, będącym stanowczą propozycją zawarcia umowy określonej treści. Wśród jej elementów definicyjnych wymienia się minimum treściowe oferty, którym jest wskazanie istotnych postanowień proponowanej umowy, stanowczy charakter propozycji oferenta i skierowanie jej do adresata. W toku postępowania nie ujawniono działań strony pozwanej, które spełniłyby wszystkie powyższe przesłanki, tym samym, strona w świetle art. 6 k.c. i związanym z nim ciężarem dowodu, nie sprostała jego wykazaniu. Kluczowym potwierdzeniem powyższego jest także okoliczność, że w piśmie z 1 czerwca 2023 roku strona pozwana wskazała, że dysponuje wyłącznie przykładowymi wzorcami umów zawieranych pomiędzy partnerami pozwanego a poszkodowanym ze zdarzenia objętego ubezpieczeniem OC. Powyższe potwierdza jedynie fakt, że Towarzystwo (...) nie przedstawiło Z. A. oferty w rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego.
O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c., zgodnie z którym w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty mogą zostać stosunkowo rozdzielone. Strona powodowa wygrała proces w 36 %. Na koszty procesu, jakie poniosła strona powodowa złożyło się: 400 zł opłaty sądowej od pozwu, 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, 1800 zł kosztów zastępstwa procesowego ustalonych w oparciu o § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie i 1200 zł zaliczki na wynagrodzenie biegłego sądowego. Łącznie poniesione przez nią koszty to 3417 zł, a 36 % tych kosztów, bo w takim zakresie powódka wygrała sprawę, to 1230,12 zł. Strona pozwana poniosła tożsamy koszt zastępstwa procesowego i opłaty skarbowej, a 64 % tych kosztów, bo w takim zakresie pozwana wygrała sprawę to 1162,88 zł. Sąd zasądził na rzecz strony powodowej od pozwanej różnicę między należnymi stronom kosztami procesu, a kosztami rzeczywiście poniesionymi, która wyniosła 67,24 zł (1230,12 zł – 1162,88 zł = 67,24 zł). O odsetkach należnych od kwoty zasądzonej tytułem kosztów procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 1 zdanie pierwsze k.p.c., w myśl którego od kwoty zasądzonej tytułem zwrotu kosztów procesu należą się odsetki, w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono, do dnia zapłaty. Stosownie do art. 98 § 1 1 zdanie trzecie k.p.c. o obowiązku zapłaty odsetek sąd orzeka z urzędu.
Odnośnie kosztów zasądzonych od strony pozwanej i powodowej na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Nysie, Sąd wydał orzeczenie w oparciu o art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 100 k.p.c. Sąd orzekł o obowiązku zwrotu wydatków w zakresie wynagrodzenia biegłego, które przewyższyło wysokość wpłaconej przez stronę powodową na ten cel zaliczki, a które to wydatki tymczasowo zostały pokryte z sum budżetowych Skarbu Państwa do wysokości 1183,67 zł. Sąd zatem uwzględniając wynik procesu, obciążył powódkę tymi kosztami do kwoty 757,54 zł, tj. w 64 %, bo w takim zakresie przegrała sprawę, a stronę pozwaną w 36 % tj. do kwoty 426,13 zł, bo w takim zakresie przegrała sprawę. Zgodnie z przywołanym przepisem z ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych - kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić lub których nie miał obowiązku uiścić kurator albo prokurator, sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją do tego podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu.
Z tych wszystkich względów orzeczono jak w sentencji wyroku.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Nysie
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia Sądu Rejonowego Remigiusz Drzewiecki
Data wytworzenia informacji: