Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Nysie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

20 grudnia 2024 r.

Sąd Rejonowy w Nysie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	Sędzia Sądu Rejonowego Remigiusz Drzewiecki
Protokolant:	sekretarz sądowy Patrycja Szatanik

po rozpoznaniu 10 grudnia 2024 r. na rozprawie w N.

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w D.

przeciwko (...) S.A. z siedzibą w W.

o zapłatę

I.  zasądza od strony pozwanej (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz strony powodowej (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w D. 972,93 zł (dziewięćset siedemdziesiąt dwa złote dziewięćdziesiąt trzy grosze) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od 21 listopada 2023 do dnia zapłaty,

II.  w pozostałym zakresie powództwo oddala,

III.  zasądza od strony powodowej (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w D. na rzecz strony pozwanej (...) S.A. z siedzibą w W. 144,62 zł (sto czterdzieści cztery złote sześćdziesiąt dwa gorsze) tytułem zwrotu części poniesionych kosztów procesu, wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od prawomocności niniejszego wyroku do dnia zapłaty,

IV.  nakazuje ściągnąć od strony pozwanej (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Nysie 286,39 zł (dwieście osiemdziesiąt sześć złotych trzydzieści dziewięć groszy) tytułem zwrotu wyłożonych tymczasowo przez Skarb Państwa kosztów opinii biegłego,

V.  nakazuje ściągnąć od strony powodowej (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w D. na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Nysie 216,04 zł (dwieście szesnaście złotych cztery grosze) tytułem zwrotu wyłożonych tymczasowo przez Skarb Państwa kosztów opinii biegłego.

UZASADNIENIE

W pozwie wniesionym do Sądu Rejonowego w Nysie 1 grudnia 2023 roku, strona powodowa (...) sp. z o. o. z siedzibą w D. , reprezentowana przez adwokata, wniosła o zasądzenie na swoją rzecz od (...) S.A. z siedzibą w W. 1710,93 zł, wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie, liczonymi od 21 listopada 2023 roku do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych oraz kwoty 17 zł tytułem zwrotu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że 27 października 2023 roku w wyniku kolizji drogowej został uszkodzony samochód osobowy marki R. (...) o nr rej. (...), należący do I. B., a strona pozwana była ubezpieczycielem sprawcy kolizji w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. W związku z powstaniem szkody częściowej na pojeździe, poszkodowana na okres od 30 października 2023 roku do 13 listopada 2023 roku wynajęła od strony powodowej samochód zastępczy marki T. (...) o nr rej. (...), klasy B, uzgadniając dobową stawkę za wynajem w wysokości 120 zł netto oraz wynagrodzenie w wysokości 278 zł netto tytułem podstawienia i odbioru pojazdu zastępczego. Ponadto wskazano, że okres najmu pokrywał się z okresem, w jakim poszkodowana pozostawała bez pojazdu.

Sprecyzowano, że na dochodzoną pozwem należność składa się 14 rozpoczętych dób najmu wynoszących razem 2066,40 zł brutto i 341,94 zł brutto tytułem podstawienia i odbioru pojazdu zastępczego, pomniejszonych o wypłaconą przez stronę pozwaną kwotę 697,41 zł.

Jako podstawę legitymacji czynnej strony powodowej wskazano umowę cesji wierzytelności z 13 listopada 2023 roku, jako materialnoprawną podstawę powództwa - art. 363 § 1 k.c., natomiast datę wymagalności roszczenia oznaczono na 20 listopada 2023 roku.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z 18 stycznia 2024 r. wydanym w sprawie I Nc 1755/23 referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym w Nysie nakazał stronie pozwanej zapłacić na rzecz strony powodowej całą należność żądaną pozwem z odsetkami i kosztami (k. 27).

W sprzeciwie od powyższego nakazu zapłaty z 12 lutego 2024 roku (k. 35-38) strona pozwana (...) S.A. z siedzibą w W. , zastępowana przez radcę prawnego wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie na swoją rzecz kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego oraz 17 zł tytułem zwrotu kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

W uzasadnieniu sprzeciwu strona pozwana zanegowała roszczenie co do wysokości, kwestionując konieczność najmu pojazdu zastępczego ponad uznane 9 dni, przy czym – nie zakwestionowano waloru rynkowości stawki najmu w wysokości 120 zł netto za najem pojazdu z segmentu B. Strona pozwana zarzuciła naruszenie obowiązku minimalizowana szkody poprzez nieuzasadnioną odmowę skorzystania z korzystniejszej finansowo oferty najmu pojazdu, bez uzasadnionej przyczyny, a ponadto zakwestionowano istnienie adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy szkodą, a roszczeniem powoda z tytułu kosztów podstawienia i odbioru pojazdu zastępczego.

W replice do sprzeciwu z 28 maja 2024 roku (k. 59-65) strona powodowa zaprzeczyła twierdzeniom strony pozwanej podając, że obowiązek odszkodowawczy ubezpieczyciela OC ma charakter pieniężny i zakład ubezpieczeń nie może się od niego zwolnić przez świadczenie w naturze. Ponadto, zakwestionowano przedstawienie poszkodowanej oferty najmu pojazdu wskazując, że strona pozwana winna przedstawić wraz z ofertą umowę o określonej treści na określonych warunkach, a nadto powinna do umowy dołączyć warunki najmu pojazdu u jej partnera biznesowego. W zakresie czasu najmu pojazdu podniesiono, że przy szkodzie częściowej odszkodowanie z tytułu najmu pojazdu zastępczego przysługuje powodowi na mocy umowy cesji, za cały rzeczywisty okres naprawy uszkodzonego pojazdu. Z kolei w zakresie kosztów podstawienia i odbioru pojazdu zastępczego wskazano, że koszty te nie są wygórowane i nie odbiegają od stawek stosowanych przez inne wypożyczalnie, a strona pozwana zaniechała jakiejkolwiek inicjatywy dowodowej w tym przedmiocie.

Na dalszym etapie postępowania stanowiska stron nie uległy zmianie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

27 października 2023 roku doszło do zdarzenia drogowego, na skutek którego szkodzie częściowej uległ samochód osobowy marki R. (...) o nr rej. (...), będący własnością I. B.. Pojazd sprawcy szkody objęty był ochroną ubezpieczeniową w (...) S.A. w W. polisą nr (...).

Szkoda została zgłoszona (...) S.A. z siedzibą w W. jeszcze tego samego dnia 27 października 2023 roku. Postępowanie likwidacyjne zarejestrowano pod nr (...).01.

Pojazd I. B. zakwalifikowano do naprawy, a po zgłoszeniu szkody otrzymała ona telefon z propozycją najmu pojazdu zastępczego.

dowód: zeznania świadka I. B. z 13 czerwca 2024 roku k. 81, tabela obiegowa likwidacji szkody k. 10, akta szkody na nośniku elektronicznym k. 45.

I. B. 30 października 2023 roku zawarła z (...) sp. z o. o. z siedzibą w D. umowę najmu pojazdu marki T. (...) o nr rej. (...), na okres likwidacji szkody powstałej na skutek wypadku z 27 października 2023 roku. W § 9 pkt 1 umowy określono, że należność za najem pojazdu zastępczego wynosi 120 zł za dobę netto (+ VAT), a w pkt 2a), że oprócz czynszu najmu, należność za najem pojazdu zastępczego obejmować będzie także wynagrodzenie dla wynajmującego za podstawienie pojazdu zastępczego w miejsce wskazane przez najemcę oraz odebranie pojazdu z takiego miejsca. Wynagrodzenie za usługę naliczane jest poprzez iloczyn odległości pomiędzy siedzibą wynajmującego, a miejscem wskazanym przez najemcę (wyrażoną w kilometrach) oraz drogą powrotną do siedziby wynajmującego i stawki 2 zł netto za 1 kilometr (+ VAT). W § 9 pkt 3 wskazano, że tytułem zapłaty za najem pojazdu zastępczego oraz wszelkie koszty z nim związane najemca zobowiązuje się do przeniesienia na rzecz wynajmującego swojej wierzytelności o zwrot wszelkich kosztów związanych z najmem wobec zakładu ubezpieczeń sprawcy zdarzenia z 27 października 2023 roku.

I. B. zapoznała się z Ogólnymi warunkami wynajmu pojazdu zastępczego w (...) sp. z o. o.

Jeszcze 30 października 2023 roku o godzinie 18:15 wydano poszkodowanej pojazd zastępczy, który zwrócono powódce 13 listopada 2023 roku o godzinie 16:55.

W związku z najmem, 13 listopada 2023 roku (...) sp. z o. o. wystawiła I. B. fakturę nr (...) opiewającą na 2408,34 zł brutto. W kwocie tej uwzględniono najem, który trwał 14 dni, w stawce dobowej 120 zł, wynoszący razem 2066,40 zł brutto (1680 zł netto) oraz opłatę za podstawienie i odbiór pojazdu 341,94 zł brutto (278 zł netto), z uwzględnieniem stawki 2 zł za kilometr. Aby wykonać usługę podstawienia i odbioru pojazdu pokonano dwa razy trasę: (...) w D. – ul. (...) w N. - (...) w D. tj. 139 km. Ze względu na odległość, udzielono 50 % rabatu na tę usługę.

dowód: umowa najmu pojazdu z 30 października 2023 roku k. 11-12, protokół przekazania pojazdu zastępczego k. 13, protokół zwrotu pojazdu zastępczego k. 14, ogólne warunki wynajmu pojazdu zastępczego k. 15, faktura nr (...) k. 17.

Jeszcze 13 listopada 2023 roku pomiędzy (...) sp. z o. o. w D., a I. B., doszło do zawarcia umowy cesji wierzytelności. Zgodnie z § 1 umowy, I. B. jako cedent oświadczyła, że przysługuje jej względem dłużnika (...) S.A. z siedzibą w W. jako zakładu ubezpieczeń sprawcy, bezsporna wierzytelność wynikająca z umowy najmu samochodu zastępczego z 30 października 2023 roku i wystawionej na jej podstawie przez cesjonariusza faktury VAT nr (...) z 13 listopada 2023 roku, z tytułu szkody w zakresie kosztów najmu pojazdu zastępczego oraz wszelkich innych kosztów związanych bezpośrednio lub pośrednio ze stosunkiem najmu, związanym ze szkodą rzeczową powstałą w pojeździe cedenta na skutek wypadku z 27 października 2023 roku. W § 2 wskazano, że cedent przelał na rzecz cesjonariusza powyższą wierzytelność, tj. co do kwoty określonej w fakturze VAT nr (...) z 13 listopada 2023 roku, w celu zaspokojenia wierzytelności cesjonariusza wobec cedenta z tytułu najmu samochodu zastępczego oraz kosztów podstawienia i odbioru samochodu zastępczego, na co cesjonariusz wyraził zgodę.

dowód: umowa cesji wierzytelności z 13 listopada 2023 roku k. 18.

Pismem datowanym na 14 listopada 2023 roku (...) sp. z o. o. z siedzibą w D., powołując się na szkodę nr (...).01 skierowała do (...) S.A. w W. zawiadomienie o nabyciu wierzytelności wynikającej z faktury VAT nr (...) z 13 listopada 2023 roku. Poinformowano, że I. B. w okresie od 30 października do 13 listopada 2023 roku korzystała z najętego pojazdu, gdyż w dniu zdarzenia z 27 października 2023 roku nie dysponowała żadnym innym pojazdem, z którego mogłaby korzystać. W tym przedmiocie, do zawiadomienia dołączono oświadczenie I. B. z 13 listopada 2023 roku, w którym wskazała, że z pojazdu zastępczego korzystała w celu zaspokojenia bieżących potrzeb życiowych takich jak dojazdy do pracy, wizyty u bliskich i znajomych oraz zakupy. W oświadczeniu tym ponadto wskazano, że wybór (...) sp. z o. o. podyktowany był brakiem konieczności wpłacenia kaucji, brakiem limitu kilometrów i udziału własnego przy ewentualnej szkodzie z jej winy.

Ponadto, wraz z powyższym zawiadomieniem o przelewie wierzytelności, wniesiono o niezwłoczną wypłatę 2408,34 zł na rzecz (...) sp. z o. o.

(...) S.A. w W., w nawiązaniu do szkody nr (...).01 z 27 października 2023 roku, 20 listopada 2023 roku wydała decyzję o wypłacie odszkodowania z tytułu ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych w wysokości 697,41 zł brutto. W uzasadnieniu decyzji wskazano, że po weryfikacji przedłożonej faktury, zaakceptowano 9 dni najmu w stawce 63 zł netto za dobę. Jednocześnie nie uznano zasadności wypłaty za podstawienie i odbiór pojazdu.

dowód: zawiadomienie o przelewie wierzytelności z 14 listopada 2023 roku k. 19, decyzja o wypłacie z 20 listopada 2023 roku k. 20-21, oświadczenie I. B. z 13 listopada 2023 roku k. 16.

Zgodnie z opinią biegłego sądowego inż. K. G., wynikający z normatywów czasowych producenta tej marki i typu pojazdu (R. (...)) czas trwania samej naprawy samochodu (czas technologiczny) nie powinien przekroczyć w warsztacie stosującym technologię producenta z zastosowaniem części oryginalnych około dwóch dni roboczych.

Całkowity czas naprawy pojazdu poszkodowanej I. B. powinien wynieść około 9 dni roboczych.

Pojazd od momentu dostarczenia do naprawy nie mógł być eksploatowany. Powstałe w trakcie kolizji uszkodzenia wpływały na bezpieczeństwo poruszania się pojazdem po drogach publicznych zgodnie z przepisami Prawa o ruchu drogowym.

dowód: opinia biegłego sądowego inż. K. G. z 10 września 2024 roku k. 89-92.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo zasługiwało na częściowe uwzględnienie.

Pomiędzy stronami postępowania bezsporna pozostała odpowiedzialność strony pozwanej za szkodę będącą skutkiem zdarzenia drogowego z 27 października 2024 roku i wypłata w toku postępowania likwidacyjnego 697,41 zł odszkodowania, legitymacja procesowa czynna strony powodowej w świetle cesji wierzytelności związanej ze szkodą, to, że odpowiedzialność ubezpieczyciela obejmuje odpowiedzialność za szkodę w postaci pozbawienia poszkodowanego możliwości korzystania ze swojego pojazdu i związaną z tym konieczność najmu samochodu zastępczego, a także rynkowość stawki najmu pojazdu zastępczego na poziomie 120 zł netto za dobę. Sporna natomiast pozostała zasadność czternastodniowego okresu najmu pojazdu zastępczego przez poszkodowaną, a także zasadność zwrotu kosztów związanych z podstawieniem i odbiorem wynajętego jej samochodu.

Ustalając stan faktyczny, Sąd oparł się na zasadzie wynikającej z art. 6 k.c., zgodnie z którą ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne (ciężar dowodu), a także, że zgodnie z art. 3 k.p.c., to na stronach spoczywa obowiązek przedstawienia dowodów, a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie o których mowa w art. 227 k.p.c., spoczywa właśnie na tej stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne. Zebrany w sprawie materiał dowodowy pozwolił na ustalenie okoliczności faktycznych, które wpłynęły na rozstrzygnięcie. Sąd, mając na względzie art. 233 § 1 k.p.c., dokonał także swobodnej oceny zgromadzonego materiału dowodowego, zgodnie z zasadami logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego, a także doświadczenia zawodowego.

Przy rekonstrukcji stanu faktycznego, Sąd oparł się na dowodach przedłożonych przez obie strony, a także na zeznaniach świadka - poszkodowanej w zdarzeniu drogowym z 27 października 2023 roku I. B.. Sąd dał wiarę zeznaniom świadka, aczkolwiek pewnych kwestii jak np. tego, czy poszkodowana wypełniła formularz zapotrzebowania na najem pojazdu zastępczego oraz czy szkoda została zgłoszona elektronicznie albo telefonicznie - nie pamiętała. Poszkodowana pozostawała w przeświadczeniu, że najem pojazdu został zorganizowany przy współpracy strony powodowej z pozwanym ubezpieczycielem, gdyż po zgłoszeniu szkody otrzymała telefon z zapytaniem o zapotrzebowanie na pojazd zastępczy. Ponad powyższy materiał dowodowy, Sąd zasięgnął wiedzy specjalistycznej biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej inż. K. G., którego opinia była rzetelna, spójna i korespondowała z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym. Nadmienić przy tym także należy, że opinia ta finalnie nie została zakwestionowana przez strony postępowania, w związku z czym Sąd wydając rozstrzygnięcie przyjął w pełni ustalenia dokonane przez biegłego.

Zatem, w świetle powyższych ustaleń co do istoty sporu, przechodząc do materialnoprawnego rozstrzygnięcia w sprawie, wskazać należy na art. 822 § 1 k.c. zgodnie z którym, przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Natomiast, jak stanowi art. 34 ust. 1 ustawy z 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia. W myśl art. 36 ust. 1 zd. 1 tej ustawy, odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej. Na podstawie art. 436 § 2 k.c., w razie zderzenia się mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody, wymienione osoby mogą wzajemnie żądać naprawienia poniesionych szkód tylko na zasadach ogólnych. Zgodnie z art. 415 k.c., kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia. Natomiast po myśli art. 361 § 1 k.c., zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W myśl § 2 tego przepisu, w powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Za utrwalone w orzecznictwie Sądu Najwyższego należy uznać stanowisko, że dla ustalenia pojęcia szkody ubezpieczeniowej należy sięgać do odpowiednich regulacji zawartych w kodeksie cywilnym. Sąd Najwyższy podkreślił, m. in. w uchwale z 18 marca 1994 roku w sprawie III CZP 25/94, że nie ma różnicy w pojęciu szkody w rozumieniu przepisów prawa cywilnego, a szkody w rozumieniu prawa ubezpieczeniowego, gdyż w obu tych wypadkach chodzi o utratę lub zmniejszenie aktywów, bądź powstanie lub zwiększenie pasywów osoby poszkodowanej. Podobne stanowisko jest wyrażone w doktrynie, gdzie również podkreśla się, że pojęciowa identyczność szkody w prawie ubezpieczeniowym i prawie cywilnym powoduje, że przy ustaleniu szkody przy ubezpieczeniu OC można kierować się ogólnymi zasadami prawa odszkodowawczego.

Jak wynika z ugruntowanej linii orzeczniczej, wydatki na najem pojazdu zastępczego są objęte odpowiedzialnością z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych tylko, jeżeli ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione. Odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za uszkodzenie albo zniszczenie pojazdu mechanicznego niesłużącego do prowadzenia działalności gospodarczej obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego. Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z 24 sierpnia 2017 roku, w sprawie o sygn. akt III CZP 20/17, wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego, przekraczające koszty zaproponowanego przez ubezpieczyciela skorzystania z takiego pojazdu są objęte odpowiedzialnością z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, jeżeli ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione. Sąd przychyla się do stanowiska wyrażonego w nowszym już orzecznictwie – w wyroku Sądu Najwyższego z 25 kwietnia 2023 roku w sprawie II CNPP 5/22, w którym zdefiniowano owe koszty celowe i ekonomicznie uzasadnione. Za wydatek celowy uznaje się wydatek poniesiony za korzystanie z innego pojazdu w takim zakresie, w jakim poszkodowany korzystałby ze swojego środka lokomocji, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Z kolei wydatki ekonomicznie uzasadnione to wydatki za najem pojazdu zasadniczo o podobnej klasie do pojazdu uszkodzonego lub zniszczonego, poniesione w oparciu o stawki czynszu najmu, które obowiązują na danym rynku lokalnym (ceny rynkowe za tego typu usługi) i w czasie naprawy pojazdu mechanicznego lub do czasu nabycia nowego pojazdu. Niemniej, wobec niekwestionowania rynkowości stawki uzgodnionej pomiędzy poszkodowaną a stroną powodową na poziomie 120 zł, dalej idące rozważania w przedmiocie materii ekonomicznie uzasadnionych kosztów najmu są zbędne.

Wywieść jednak z powyższego można, że poszkodowanemu nie wolno narzucać skorzystania z oferty podmiotów współpracujących ze stroną pozwaną, ograniczając prawo wyboru, a sam poszkodowany nie ma obowiązku poszukiwania wypożyczalni oferującej najtańszą usługę, a jedynie by jej cena nie odbiegała znacząco od stawek rynkowych. W tym świetle natomiast, zarzut niedążenia poszkodowanej do minimalizacji szkody okazał się niezasadny.

Sąd w zakresie spornej kwestii uzasadnionego okresu najmu w ślad za biegłym uznał, że wynikający z normatywów czasowych producenta R. (...) technologiczny czas trwania samej naprawy samochodu nie powinien przekroczyć około dwóch dni roboczych, przyjmując ponadto zgodnie z ustaleniami biegłego, że całkowity czas naprawy pojazdu powinien wynieść około 9 dni roboczych. Sąd wobec tego w zasądzonej kwocie 972,93 zł uwzględnił kalkulację niekwestionowanej stawki dobowej najmu 120 zł netto - czyli 147,60 zł brutto i 9-dniowego okresu naprawy, co daje 1328,40 zł z tytułu kosztów samego najmu. Ponadto, Sąd uwzględnił w zasądzonej kwocie koszty usługi podstawienia i odbioru pojazdu zastępczego w wysokości 341,94 zł brutto, o czym szerzej w kolejnym akapicie. W ocenie Sądu szkoda wywołana koniecznością najmu przez poszkodowaną pojazdu zastępczego opiewała na 1670,34 zł, przy czym kwota ta została w orzeczeniu pomniejszona o 697,41 zł wypłacone jeszcze w toku postępowania likwidacyjnego.

W zakresie zasadności żądania zwrotu kosztów podstawienia i odbioru pojazdu wskazać należy, że koszty te w ocenie Sądu podlegają zwrotowi w okolicznościach niniejszej sprawy. Nie można w przypadku tego rodzaju wydatków postępować w sposób automatyczny, a winno oceniać się zasadność dochodzenia od ubezpieczyciela kosztów związanych z podstawieniem i odbiorem pojazdu zastępczego uwzględniając okoliczności danej sprawy, w tym przede wszystkim to, czy pozostają one w związku ze szkodą. Zdaniem Sądu skoro poszkodowana uprawniona była do wyboru oferty najmu pojazdu, to mogła w tym zakresie domagać się także podstawienia pojazdu w dogodne dla siebie miejsce, a także jego odebrania po zakończeniu okresu najmu. W niniejszej sprawie żądane przez stronę powodową koszty były celowe i ekonomicznie uzasadnione. W ocenie Sądu, to strona powodowa uprzedziła pozwaną w przedstawieniu I. B. oferty najmu pojazdu zastępczego.

W tym miejscu wypada odnieść się do podnoszonej przez stronę pozwaną argumentacji, zgodnie z którą strona pozwana miała oferować poszkodowanej bezkosztowy, zorganizowany za swoim pośrednictwem najem pojazdu zastępczego od podmiotów współpracujących. W ocenie Sądu, strona pozwana nie przedstawiła poszkodowanej konkretnej oferty najmu pojazdu, w tym przez wykazanie dostępności odpowiedniej klasy pojazdu w niezbędnym okresie na określonych warunkach – na etapie postępowania likwidacyjnego. Jak wynika z ustalonego stanu faktycznego, poszkodowana otrzymała telefon o możliwości zorganizowania najmu pojazdu zastępczego, jednakże przez powodową spółkę, na co przystała w przeświadczeniu o jej współpracy z pozwanym ubezpieczycielem. W rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego nie sposób zakwalifikować działań (...) S.A. w W. jako oferty. Nie można bowiem za ofertę potraktować ogólnikowej informacji przesłanej w toku postępowania likwidacyjnego, tym bardziej podanej przy okazji rozpatrywania innych aspektów związanych ze szkodą. Zgodnie z art. 66 k.c., oświadczenie drugiej stronie woli zawarcia umowy stanowi ofertę, jeżeli określa istotne postanowienia tej umowy. Oferta zatem jest oświadczeniem skierowanym do adresata, będącym stanowczą propozycją zawarcia umowy określonej treści. Wśród jej elementów definicyjnych wymienia się minimum treściowe oferty, którym jest wskazanie istotnych postanowień proponowanej umowy, stanowczy charakter propozycji oferenta i skierowanie jej do adresata. W toku postępowania nie ujawniono działań strony pozwanej, które spełniłyby wszystkie powyższe przesłanki, tym samym, strona ta w świetle art. 6 k.c. i związanym z nim ciężarem dowodu, nie sprostała jego wykazaniu.

Ze stanu faktycznego w niniejszej sprawie wynika, że ofertę poszkodowanej złożyła strona powodowa. Poza zbliżoną klasą samochodu, możliwością podstawienia i odbioru samochodu, umożliwiono poszkodowanemu rozliczenie z ubezpieczycielem bez specjalnego angażowania i udziału poszkodowanego, brak limitu kilometrów czy też brak kaucji. We wspomnianej już uchwale Sądu Najwyższego III CZP 20/17 zwrócono także uwagę, że istotne znaczenie ma nie tylko równorzędność samego pojazdu, ale także dodatkowych warunków umowy, takich jak np. czas i miejsce udostępnienia oraz zwrotu pojazdu zastępczego czy też obowiązek wpłaty kaucji. Mając to na uwadze, Sąd uznał, że propozycja skierowana do poszkodowanej przez stronę powodową, mogła stanowić dla niej atrakcyjną ofertę.

Datę zasądzenia odsetek ustawowych za opóźnienie uzasadnia fakt, że pozwane towarzystwo ubezpieczeń wydając 20 listopada 2023 roku decyzję o przyznaniu odszkodowania w wysokości 697,41 zł dysponowało pełnym zakresem danych dotyczących okoliczności szkody, a jako podmiot profesjonalny miało niemalże nieograniczone możliwości weryfikacji zasadności rynkowej stawki najmu wskazanej przez stronę powodową jak i czasu niezbędnego najmu. Uznać za słuszne należy, że niespełnienie świadczenia odszkodowawczego w pełnym jego zakresie, skutkowało popadnięciem w opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za które to opóźnienie strona powodowa na podstawie przepisu art. 481 § 1 k.c. może domagać się odsetek ustawowych za opóźnienie, choćby z tej przyczyny nie poniosła żadnej szkody.

Powództwo zostało uwzględnione w 57 %. Oznacza to także, że strona powodowa przegrała proces w 43 %. Mając powyższe na uwadze, Sąd postanowił koszty procesu stosunkowo rozdzielić między stronami, stosownie do treści art. 100 zd. 1 k.p.c. W myśl tego przepisu, w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Reasumując, Sąd na rzecz strony pozwanej zasądził różnicę, uwzględniającą należne stronom koszty procesu, a koszty rzeczywiście poniesione. Koszty poniesione przez powódkę to 200 zł opłaty sądowej, 17 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz 900 zł kosztów zastępstwa procesowego - łącznie 1117 zł. 57 % tych kosztów, bo w takim zakresie powódka wygrała sprawę to 636,69 zł. Koszty poniesione przez pozwaną to 900 zł zaliczki na koszt wynagrodzenia biegłego, 17 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz 900 zł kosztów zastępstwa procesowego - łącznie 1817 zł. 43 % tych kosztów, bo w takim zakresie pozwana wygrała sprawę to 781,31 zł. Różnicę między poniesionymi kosztami tj. 144,62 zł zasądzono od strony powodowej na rzecz pozwanej. O odsetkach należnych od kwoty zasądzonej tytułem kosztów procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 ¹ zdanie pierwsze k.p.c., w myśl którego od kwoty zasądzonej tytułem zwrotu kosztów procesu należą się odsetki, w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono, do dnia zapłaty. Stosownie do art. 98 § 1 ¹ zdanie trzecie k.p.c. o obowiązku zapłaty tych odsetek sąd orzeka z urzędu.

Odnośnie kosztów zasądzonych od strony pozwanej i powodowej na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Nysie, Sąd wydał orzeczenie w oparciu o art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 100 zd. 1 k.p.c. Sąd orzekł o obowiązku zwrotu wydatków w zakresie wynagrodzenia biegłego, które przewyższyło wysokość wpłaconej przez stronę pozwaną na ten cel zaliczki, a które to wydatki tymczasowo zostały pokryte z sum budżetowych Skarbu Państwa do wysokości 502,46 zł. Sąd zatem uwzględniając wynik procesu, obciążył stronę powodową tymi kosztami do kwoty 216,04 zł tj. w 43 %, a stronę pozwaną do 286,39 zł, tj. w 57 %. Zgodnie z przywołanym przepisem z ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych - kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić lub których nie miał obowiązku uiścić kurator albo prokurator, sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją do tego podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu.

Z tych wszystkich względów orzeczono jak w sentencji wyroku.